Hollandse Nieuwe 2020: Vanesa Abajo Pérez over Het leven is droom

In de reeks Hollandse Nieuwe beantwoorden makers wier films op de veertigste editie van het Nederlands Film Festival in première gaan elk dezelfde vijf vragen. Vanesa Abajo Pérez vertelt over haar korte film Het leven is droom.

1. Waar gaat je film over? “Het leven is droom is een surrealistische lange documentaire waarin ik als filmmaker de immigrantendroom van mijn ouders ontleed, een droom waarin ik van kinds af aan verstrikt was. Mijn ouders woonden vijftig jaar lang in Nederland maar waren nooit in staat om te aarden, om echt aanwezig te zijn in de werkelijkheid. We leefden in een bubbel waarin het land van herkomst, Spanje, altijd centraal stond. Dat heeft echt invloed gehad op wie ik ben geworden. De film is dus een soort egodocument, maar de poëtische stijl en associatieve vertelvorm zorgen ervoor dat het verhaal niet te particulier wordt. Althans, dat is wat ik hoop. Migratie en familieproblematiek zullen voor veel mensen vast zeer herkenbaar zijn.”

2. Waarom wilde je deze film maken? “Ik wilde deze film niet maken, ik moest hem maken. Ik denk dat we allemaal wel een specifiek verhaal meedragen. Dit is mijn verhaal. Het is ook niet de eerste keer dat ik geprobeerd heb om het naar buiten te brengen. Het eerste korte filmscript dat ik schreef vlak nadat ik was afgestudeerd, ging hier al over en jaren later heb ik ook geprobeerd om een scenario te schrijven voor een lange fictiefilm. Maar het was nooit goed genoeg. Wat ik schreef bleef te veel hangen in het verleden of kwam niet dicht genoeg bij mijn gevoel. Het vroeg om een speciale vorm. Toen ik besloot om een documentaire te maken, ging het balletje echt rollen en viel alles op zijn plek. Stap voor stap ging het steeds dieper. Uiteindelijk is het een verhaal geworden dat recht doet aan twee generaties, aan twee verschillende perspectieven: dat van mijn ouders maar zeker ook dat van mijzelf.”

3. Mijn volgende film wordt nu eens… “een film met voldoende budget. We hebben nu een film van 100 minuten gemaakt met het budget dat gebruikelijk is voor een film van 55 minuten. Iedereen (en zeker ikzelf) heeft daarom enorm geïnvesteerd in deze film. Dat is aan de ene kant positief omdat het een bijzondere film heeft opgeleverd, maar het was geen makkelijke weg. Voor mijn volgende film zou ik daarom ietsje meer ruimte willen hebben om alles mooier en beter uit te kunnen werken en ook om goed te kunnen regisseren. Te weinig geld heeft namelijk echt invloed op hoe je kunt samenwerken met anderen, op hoe ver je kunt gaan in het creatieve proces.”

4. Wat heeft de Nederlandse film nodig? “De Nederlandse film heeft meer passie nodig. Meer gevoel en minder rationaliteit. In Nederland wordt vaak alles tot in de puntjes uitgedacht. Dat is natuurlijk ook wel logisch, bij het maken van een film besteed je veel geld en moet je zeker zijn van de keuzes die je maakt. Maar films maken is bovenal een artistiek en creatief proces, geen wiskundige rekensom. Als filmmaker moet je ook alles los kunnen laten, je moet kunnen vliegen. Je moet kunnen werken vanuit je intuïtie, dat is echt veel leuker.”

5. Wat was een bepalend filmmoment in je leven? “Toen mijn ouders vijf jaar geleden op het punt stonden om terug te keren naar Spanje, hield ik mijn hart vast. Ze hadden er zo lang naar uitgekeken, maar gek genoeg merkte ik dat ze er niet echt bij waren met hun gevoel. Ze hadden ingepakt en stonden op het punt om te vertrekken, maar deden alsof dat de normaalste zaak van de wereld was. Gelukkig had ik de Super8-beelden gedigitaliseerd die zij gemaakt hadden toen zij vijftig jaar eerder in Nederland aankwamen. Dat was een hoopvolle tijd, een tijd van dromen, toen alles nog voor ze open lag. De avond voor vertrek vroeg ik ze te gaan zitten voor de tv en speelde ik de compilatie van beelden voor ze af. Met open mond keken ze naar het scherm. Die blikken vergeet ik echt nooit. Uiteindelijk verscheen er toch een glimlach op hun gezicht. Die Super8-beelden zijn trouwens ook te zien in Het leven is droom.”

Het leven is droom is online te zien op het Nederlands Film Festival. Over bioscooprelease of tv-uitzending is nog niets bekend.