Prénom Carmen #63

Carmen Felix schrijft over mainstream, genre en niche.

Soms denk ik echt: wanneer leren we het nou? Dan kijk ik om me heen, scroll op het internet, zet het journaal aan en stel vast: voorlopig nog even niet. Neem nou Dushi Curaçao. Een nieuwe Nederlandse romcom met een overwegend witte cast, een flinterdun plot en het mooie Antilliaanse eiland als backdrop. Uiteraard is er, nog voor de film de kans heeft gekregen om finaal te floppen, ophef ontstaan. Aan de ene kant jammer, want dat is vooral gratis publiciteit voor een rotfilm, en aan de andere kant logisch, want: wanneer leren we het nou?

Dushi Curaçao gaat over een, uiteraard witte, jonge vrouw die haar relatie en leven in Nederland zat is en daarom lekker op solotrip naar Curaçao gaat. Eenmaal daar blijkt ze heel erg te strugglen met de verwachtingen die haar ouders van haar hebben en de vrijheid waar ze zelf behoefte aan heeft – echt een verhaal dat vertelt MOET worden, je leest het al. De rollen in de op Curaçao gedraaide film worden vrijwel allemaal vertolkt door witte Nederlandse acteurs.

De enige acteur van Curaçaose afkomst is Shirma Rouse, die een bijrol speelt. Er is ook een bijrol voor de Surinaams-Nederlandse komiek Jörgen Raymann als – ik verzin dit niet – ‘waarzegger Dokter Dushi’. Die rol draagt volgens Stichting Nederland Wordt Beter, die op dit moment klachten over de film aan het verzamelen zijn, bij aan de stereotyperende en koloniale blik. Eerlijk gezegd: ik voel dat wel.

Het is heel makkelijk om dit weer onder ‘woke gezeur’ te scharen, maar de reactie van regisseur Andy van Veen op de ophef zegt genoeg: hij vindt het maar vermoeiend dat critici termen als ‘koloniaal’ gebruiken. “Elke keer maar iets blijven roepen over wat jaren, decennia, eeuwen geleden is gebeurd. Als iemand zijn teen stoot, blijft die ook niet 26 jaar in de pijn hangen.” Toen ik las dat Van Veen in 2023 nog op de kandidatenlijst van Forum voor Democratie stond, klikte het. Dit land zit al een tijdje in haar thriving racist era, natuurlijk gaan ze nu ook opeens romcoms regisseren.

Maar ja, die film dus. Wanneer leren we nou dat bepaalde landen en plekken meer zijn dan een mooi decor of een geinige tropische verrassing? Niemand vraagt om een volledig filmverbod in landen waar ze een zwaar verleden hebben, maar is het echt zo raar dat mensen klaar zijn met de infantilisering van bepaalde toeristische hotspots? Hebben we niet genoeg geleerd van Verliefd op Bali en Leo Alkemade die een witte Surinaamse man speelde in Tuintje in mijn hart? Wat bij dit soort films voortdurend gebeurt is het negeren van de lokale cultuur, makers, geschiedenis, mensen en hun problemen, veroorzaakt door (daar is ie weer…) de kolonisator.

En waarom eigenlijk? Zodat er weer een witte Nederlandse fantasie uitgebeeld kan worden voor een schamele tienduizend bioscoopbezoekers? Wie wordt daar beter van? En wie wordt er uiteindelijk rijker van? Ik gok vooral de grotendeels uit Nederland overgevlogen, spierwitte cast, crew en producent. En hopelijk kan Shirma Rouse haar huur weer een maandje aftikken.