Het nieuwe kijken #44

Je ziet het op steeds meer websites: in plaats van statisch beeld een videoachtergrond, over de breedte van het scherm. Met zachtjes wiegende gewassen, kabbelend water, een metro die een station binnenrijdt, een stomende pan of een sloom voorbijtrekkend exotisch landschap. Internetverbindingen zijn eindelijk snel genoeg om dit soort beeldvullende video mogelijk te maken zonder irritante laadbalkjes. Ik heb het over video’s die geen play-knop hebben maar puur voor de sfeer automatisch afspelen. Filmfragmenten die vaak niet eens een aanwijsbaar begin of einde hebben en fungeren als bewegend behang, afgespeeld in een loop. Er is een grootse naam voor: cinemagraph. Door deze techniek worden fotografen ook een beetje filmmakers.
Een van de eerste plekken waar ik deze vorm tegenkwam was de website van rapper Pete Philly. Je zag een schermvullend zwart-wit portret van Philly, dat in ultra slowmotion bewoog. In 2011 was dit revolutionair. De website was gemaakt door designbureau Momkai, het bedrijf dat jaren later de site van De Correspondent zou ontwerpen. Behalve als homepage voor een artiest deed de site dienst als visitekaartje voor het visuele kunnen van het bureau. Zes jaar later steken smaakvolle videoachtergronden overal op het web de kop op. De voorbeelden zien er nu nog vaak uit als een veredelde stockfoto. Maar bij de mooiste toepassing ervan is deze vorm méér dan een sfeerbehangetje. Het werkt namelijk geweldig als onderdeel van digitale longreads. Lange, geschreven verhalen van goede auteurs die zich met een minimum aan afleiding in een prettig leesbaar lettertype al scrollend op een scherm laten lezen. Je kunt een tekstueel verhaal levendiger en fascinerender maken door het te larderen met bewegende opnamen van personages en locaties. Het is een methode om de aandacht vast te houden die indringender werkt dan alleen een onderbreking met foto’s. Je maakt gebruik van filmische effecten zonder daadwerkelijk een film te hoeven monteren, wat vaak tijdrovend en kostbaar uitpakt. De longread met cinemagraphs is een geweldige vertelvorm voor diepgravende magazine-journalistiek in het digitale tijdperk. Van kranten en tijdschriften, maar ook van commerciële partijen, zul je steeds meer van dit soort producties zien.

Ebele Wybenga