Het nieuwe kijken #43

Jean-Luc Mélenchon maakte een spectaculaire entree op het Franse verkiezingstoneel. Hij knipte met z’n vingers op een podium in Lyon en prompt verscheen een bewegende en pratende kopie van zichzelf op een podium van een verkiezingsbijeenkomst in Parijs. De belofte dat de linkse presidentskandidaat als hologram zou ‘verschijnen’ was genoeg reden voor 6.000 Fransen om zich voor een leeg podium te verzamelen. De verbinding met de ‘echte’ Mélenchon in Lyon verliep zonder haperen. Het videobeelden van de speechende politicus zo’n 400 kilometer verderop werd geprojecteerd op een transparant scherm dat in een hoek van 45 graden stond opgesteld. Het optische effect was geloofwaardig doordat de proporties klopten. "Het voelde echt alsof hij hier was", zei een aanwezige naderhand tegen tv-zender Al-Jazeera. Zijn supporters werden toegesproken door een levensgrote kopie van hun kandidaat. Mélen­chon gebruikte de techniek op een praktische manier, om een groter publiek te bereiken en in één moeite door een PR-succesje te oogsten. De boodschap: activistisch links is bij de tijd, zelfs met een 65-jarige kandidaat. Als early adopter van de techniek profiteert hij van de ‘wow’-factor.
Ik verwacht dat hologrammen binnen de kortste keren een normaal verschijnsel gaan worden in de politiek. In India gebruikte premier Modi al hologrammen om zijn boodschap tot in de meest afgelegen dorpen te verspreiden. Niets belet politici als Wilders of Le Pen om hun speechende zelf ook te vermenigvuldigen met deze techniek. Het heeft voor hen zelfs een extra voordeel: hun zware persoonsbeveiliging is dan niet op elke verkiezingsbijeenkomst nodig. Een filmpje uit 2014 van een verkiezings­evenement van de Turkse AK-partij biedt een voorbode van wat er kan gebeuren als populisten met hologrammen aan de haal gaan. Erdogan verschijnt hierin als hologram. Niet zoals Mélenchon met zijn virtuele voeten op de podium­vloer, maar in opgeblazen formaat, zwevend in de lucht, boven het dak van het stadion, hoog boven de hoofden van zijn aanhangers. Zijn verschijning ging gepaard met een animatie van kolkende lichtflitsen, een effect dat doet denken aan goedkope sciencefictionfilms. De dictator in spe maakt zichzelf letterlijk ‘larger than life’. Dat zag er toen nog lachwekkend uit.

Ebele Wybenga