Het nieuwe kijken #40
De epische documentaire
Kun je van begin tot eind geboeid zijn door een documentaire van 7,5 uur? Regisseur Ezra Edelman bewijst het met zijn 5-delige documentaire O.J. Made in America. Een paar jaar geleden maakten we de doorbraak mee van de epische televisieserie die je kunt bingewatchen. De Netflix-serie House of Cards is het beste voorbeeld hiervan. Nu breekt weer een nieuw kijkgenre door: de epische documentaire.
De naam O.J. Simpson zei me weinig. Het proces tegen de American football-ster en tv-persoonlijkheid vanwege de moord op zijn vrouw vond plaats begon voordat ik kon lezen en schrijven. De marathon van nieuws en onthullingen in deze zaak ging in de vroege jaren negentig aan me voorbij.
Ik heb daarna ook nooit een diepe interesse ontwikkeld in Amerikaanse celebrity-cultuur. Kijken naar Keeping up with the Kardashians houd ik nog geen vijf minuten vol. Dat Kim Kardashian de dochter is van Robert Kardashian, de advocaat van O.J. Simpson, laat me volkomen koud.
American football is bovendien een sport waarvan is ik de regels en de aantrekkingskracht niet snap. Vooral niet vanwege de belachelijke tenues: overdreven schouderprotectie die de bovenste helft van de speler er extra macho uit laat zien en daaronder een lachwekkende maillot.
Daarnaast vind ik bijna geen onderwerp irritanter dan ‘identity politics’. O.J. Simpson was een Amerikaan met een donkere huidskleur die zich niet zwart’ genoeg gedroeg in de ogen van burgerrechtenactivisten. Hij gebruikte zijn roem niet voor ” the cause’ maar om zelf een lekker ‘blank’ leven te leiden. Om vervolgens, toen hij werd aangeklaagd voor de moord op zijn eigen vrouw, dankzij gewiekste framing van zijn advocaten 180 te graden te draaien en een jury van overwegend Afro-Amerikanen van zijn onschuld te overtuigen met een beroep op raciale onderdrukking.
Ondanks mijn afkeer van de volledige thematiek was ik, zoals Amerikanen zo mooi zeggen, ‘hooked’. Terwijl de moord pas in aflevering 3 aan bod komt. O.J. Made in America is een compleet epos over populaire Amerikaanse cultuur. Ik kan niet wachten op de volgende meerdelige megadocumentaire naar dit recept.
Ebele Wybenga