Het nieuwe kijken #38
Stage bij Poetins zender
Een van de fascinerendste zenders die ik ooit heb gezien is Russia Today. Behalve in het Russisch zendt ‘RT’ ook uit in het Engels, Duits, Arabisch, Spaans en Frans. Het doel? De wereldvisie van Poetins Rusland laten weerklinken in internationale media. Het CNN van het Kremlin. Je komt Russia Today makkelijk tegen als je op internet je licht wilt opsteken over actuele ontwikkelingen. ‘Like a Trojan Horse, Western countries delivered radical groups to Syria’, lees je dan bijvoorbeeld. Of je ziet een fragment waarin een keurige presentator zonder sensationele toon en met een keurige Britse tongval verklaart dat vlucht MH17 is neergeschoten door een Oekraïens gevechtsvliegtuig. Russia Today heeft heel slim de beeldtaal en ingetogen manieren overgenomen van wat wij beschouwen als een betrouwbaar televisiejournaal. De Russen beheersen de stijl van objectiviteit. De presentatoren lijken uit dezelfde mal gekomen als medewerkers van de BBC. Aan hun manier van spreken hoor je dat ze aan dezelfde universiteiten zijn opgeleid als hun collega’s van westerse zenders.
RT rekruteert volop onder westerlingen, maar ze houden het er niet zo lang uit. In maart 2014 nam de Amerikaanse Liz Wahl live op tv ontslag als presentatrice van RT omdat ze niet achter de berichtgeving kon staan. Dit jaar infiltreerde de Duitse journalist Martin Schlak de redactie van de Duitse variant van Russia Today om een undercover-reportage kunnen schrijven voor het blad Neon. Na twee weken boden ze hem een vaste baan aan. Dat was het moment waarop hij moest uitleggen dat Russia Today toch eigenlijk niet bij hem paste. Een week later stopte de mol met zijn stage. Fascinerend is het artikel dat Russia Today plaatste over de ‘spionagestage’. Het suggereert dat Schlak door zijn stage een criticus van ‘mainstream media’ is geworden. Hij zou door zijn ervaring bij RT gaan twijfelen of er niet toch een sprankje waarheid in het Russische perspectief op nieuws schuilt. Dit commentaar van Russia Today op Schlaks verhaal is het tweede resultaat op Google. Als je niet verder zoekt leeft deze versie van de waarheid ongecorrigeerd voort. Zo fijnzinnig en modern kan propaganda zijn.
Ebele Wybenga