Het nieuwe kijken #16

De kanteling

Mommy

Sinds mensenheugenis kijken we horizontaal de wereld in. Het is dan ook niet gek dat ‘landscape mode’ het standaardbeeld is geweest sinds de uitvinding van film. Ons leven speelt zich in breedbeeld af en ons entertainment dus ook. Maar als je nu op je Facebook timeline kijkt zie je een verstoring: daar verschijnt tegenwoordig het ene na het andere verticale filmpje. Dikke zwarte balken omklemmen een smalle strook beweging. De smarphonefilmer neemt niet meer de moeite om z’n camera horizontaal te houden. Ons beeld kantelt van liggend naar staand. Niet vanwege een artistieke keuze of technische vindingrijkheid maar uit luiheid. Dit zorgt voor een hoop internethoon. Er doen allerlei memes de ronde die vertical video belachelijk maken.
Een filmpje waarin een soort muppets het Vertical Video Syndrome (VVS) introduceren verzamelde al meer dan vijf miljoen YouTube views. De Urban Dictionary geeft de volgende definitie voor het ‘Vertical Video Syndrome’: ‘aandoening waarbij mensen video opnemen met een rechtopstaande mobiele telefoon, alsof ze een portretfoto maken. Mijn linkeroog zit niet in het midden van mijn voorhoofd en mijn rechteroog niet op het puntje van mijn neus!’
De woede verspreidt zich snel. Opinieblog GeenStijl vroeg zelfs bij de Gemeente Den Haag een vergunning aan om op het Malieveld tegen het verticale videofenomeen te demonstreren. De Android App Horizon probeert het probleem op te lossen door dankzij een automatische uitsnede altijd in landscape-modus te filmen, hoe je je telefoon ook vasthoudt. De boodschap is duidelijk: bewegend beeld hoort horizontaal te zijn.
Maar zijn verticale filmpjes wel zo’n ramp? Natuurlijk zijn laptops, computermonitoren, televisies en bioscoopschermen er niet voor gemaakt. Ondertussen raken mensen steeds meer gewend aan de verticale oriëntatie van smartphones en tablets. Maak je films specifiek voor deze schermen, dan is 9:16 opeens helemaal niet zo’n raar formaat. De meeste verticale filmpjes zijn echter ongelukjes, gemaakt door amateurs. Dat verklaart de minachting. Wat als serieuze filmmakers zich eens zouden wagen aan het verticale? Waarbij ook script, set en camerawerk worden aangepast aan de nieuwe maat. Fotografen halen toch ook hun neus niet op voor staande portretten?

Ebele Wybenga

Geschreven door Ebele Wybenga