Dansplaining #32
De tragiek van Ah-nold
Terminator 2: Judgment Day
Dan Hassler-Forest zoekt als de Indiana Jones van de filmwetenschappen naar verborgen betekenissen en geheime kamers van de filmgeschiedenis.
Het zal weinigen ontgaan zijn: Arnold Schwarzenegger beleeft deze zomer een stevige comeback. In samenwerking met Netflix is de legendarische bodybuilder, filmster en politicus bezig met een imposant mediaoffensief: de komische actieserie FUBAR stond wekenlang bovenaan de ranglijsten van de streamingdienst, terwijl de driedelige documentaireserie Arnold een spraakmakende terugblik bood op de unieke loopbaan van de vermaarde Austrian Oak.
Voor iedereen van boven de veertig biedt deze hernieuwde zichtbaarheid een nostalgisch moment om van te smullen. In de jaren tachtig en negentig was hij immers een filmster zoals die nauwelijks nog bestaan: iemand van wie de naam boven de titel min of meer garant stond voor financieel succes.
De zeldzaam ambitieuze bodybuilder die gebrekkig Engels sprak, slaagde er ondanks alles in om jarenlang de meest geliefde Hollywood-ster te worden. Naast zijn vermogen om zijn eigen beperkingen goed in te schatten, was hij beter dan wie dan ook bereid om de draak met zichzelf te steken, en speelde hij jarenlang handig in op veranderende trends. Zo kent iedereen hem als de onverbiddelijke Terminator, maar vergeten we soms dat zijn komische rol als de ‘perfecte’ tweelingbroer van Danny DeVito in Twins een van zijn grootste successen werd.
Dat gevoel voor humor is nog steeds Ah-nolds grootste troef. Zoals we zowel in zijn (erg gelikte) documentaire als in FUBAR zien, heeft de 75-jarige veteraan nog steeds een onweerstaanbare charme die grootspraak met zelfspot combineert. Dat maakt hem tot een ideale mediapersoonlijkheid: iemand die oprecht en innemend overkomt, zonder dat je precies de vinger kunt leggen op wie hij is, of wat hem werkelijk drijft.
Juist daarom schuilt er ook een tragiek in dit schoolvoorbeeld van de self-made man. Zijn eigen relaas over zijn imposante carrière kan toch moeilijk verhullen dat hij aan het einde van zijn leven eenzaam is achtergebleven. Zijn ideale gezin raakte hij kwijt vanwege de onthulling van een buitenechtelijk kind met zijn huishoudelijke hulp, hij eindigde zijn politieke loopbaan als een van de minst geliefde gouverneurs van Californië en de video’s waarin hij tegenwoordig via social media de wereld toespreekt, voelen vooral als krampachtige pogingen om nog enige relevantie te behouden.
Dit media-offensief om een ‘Schwarzenaissance’ te forceren, voelt daarom los van de nostalgie ook een beetje pathetisch. Hij presenteert zichzelf nog steeds als het toonbeeld van het neoliberale individualisme, dat voorschrijft dat iedereen succesvol kan worden als je maar hard genoeg je best doet. Inmiddels weten de jongere generaties maar al te goed dat het niet zo werkt. Hoe leuk die man ook kan zijn, Arnold Schwarzenegger is uiteindelijk toch vooral de belichaming van de leegte die schuilt in eindeloze prestatiedrang.