Het Instituut – 14 november 2016

——————————
VAN: noa.fenenga@gmail.com, op 10/10/08
AAN: sexysharly@yahoo.com
ONDERWERP: Update — 2009, Jaar van de Scenarist

We hadden ons plan zo goed uitgedacht! Op de evaluatieborrel zei de Minister dat hij het wel zou ondersteunen, omdat ik het was dan ;). Alleen wilde hij een extra financiering intern kunnen verdedigen dus moest ik ‘onze’ visie op papier zetten. De visie van Marnix en ik dus, gezamenlijk.
Je weet dat we alleen dingen van Marnix gedaan krijgen als we ons in adoratie voor zijn voeten werpen en ik probeer dat maar te rechtvaardigen met de gedachte dat bewust gespeelde onderdanigheid geen echte onderdanigheid is. Dus toen hij vorige week mijn kamer inliep ging ik ervoor: ‘goh ja Marnix, wat geweldig dat je al die vergaderingen in goede banen weet te leiden. Ik vind ook dat je dat zo goed doet. Ja, je zou er in de private sector inderdaad goud geld mee kunnen verdienen.’ Al die tijd vroeg ik me af wat hij in mijn kamer deed. Wat bleek? Hij vroeg naar jou.
Ik riep maar dat jij ook naar hem had gevraagd, vind je dat goed? En meteen daarna zei ik,"trouwens, ik heb alvast een opzetje gemaakt van onze visie."
Ik trok mijn bureaula open om er onze presentatiemap uit te vissen. Terwijl ik dat deed, bedacht ik me dat we De Minister eigenlijk al veel te lang hebben laten wachten. En dat het al November is. Straks is iedereen op vakantie, zijn alle budgetten rond en geaccordeerd en is alles al uitgedeeld. En wat hebben we al die tijd concreet bereikt? Nada.
Maar ik mocht niet laten merken hoe dringend het was, weet je nog toen met de studio’s, dat hij de openingsceremonie dwarsboomde?
Goed, hij zwaaide met die worstige vingers van hem door de lucht.
"Ik ben ermee bezig schat. Mijn gedachten moeten rijpen. Zo’n proces heeft tijd en ruimte nodig."
Ik kreeg het zo heet van binnen. Dat hij me toch zo boos kan maken….
"Maar Marnix," jammer genoeg trilde mijn stem, "we hebben de Minister beloofd dat hij de stukken zou krijgen." Ik vind dat hij ze dan meteen — pats — de volgende dag op zijn bureau moet hebben.
Hij zei, "wie heeft dat beloofd? Hebben wij dat beloofd?"
"Okay, okay ik dan. Maar dit is toch een buitenkans? 10 miljoen extra Marnix, toe nou."
Het was een soort smeken. Maar misschien werken tranen beter bij hem, wat denk je? Ik schoof het pakketje naar hem toe. Marnix keek ernaar zoals hij ook altijd naar filmmakers kijkt: wantrouwend. En toen plantte hij zijn ogen ergens boven mijn schouder.
"Nu moet je even heel goed opletten Noa," hij ging met zijn vingertje wijzen, zoals Chavez, "want wat ik je nu ga zeggen is heel intellectueel."
Ik dacht nog, ‘graag, iets intellectueels ja, een groot gedachtegoed waardoor het terecht is dat jij al mijn werk van de afgelopen maanden dwarsboomt.’
Opeens ging hij deftig praten: "De scenarist en regisseur krijgen altijd ruzie. En de enige waarheid is dit: de scenarist mag niet vergeten dat film een halfproduct is en moet zich gewoon dienstbaar opstellen." Onderdanig dus, dacht ik, van het gespeelde soort. Een noodzakelijk kwaad.
Marnix ging verder,"ook de regisseur mag niet vergeten dat film een halfproduct is en moet zich eveneens een beetje dienstbaar opstellen. Maar de crux — en nu wordt het ingewikkeld — zit hem hierin," Marnix tikte op zijn hoofd, "de regisseur moet zich dienstbaar aan de film opstellen, en de scenarist juist aan de regisseur dus uiteindelijk ook aan de film. Lees de boeken Noa."
Ik sprong in een opwelling over tafel en greep zijn tweed jasje. "Mij best Marnix. Maar schrijf het als-je-blieft op. Of laat mij het schrijven."
Marnix liep paars aan en pakte op zijn beurt mijn oren: "Daar kom je dus niet mee weg. Je gaat mij niet de schuld in de schoenen schuiven als dit plannetje van je faalt," zei hij en liet mijn oren pas los toen ik hem bij de ballen greep. Schuld, falen, lijken, waar had hij het over? Na een kort moment waarbij zijn ballen onaangenaam zwaar in mijn handpalm rustten zei ik: "Jij doet gewoon wat jij moet doen en ik doe wat ik moet doen."
"Ik hoef helemaal niks," zei hij. "De regisseur is de baas en daarmee klaar."
"A-ha," zei ik. Ik kon niet veel meer uitbrengen dan ‘A-ha’ omdat Marnix wegvluchtte.
Ik heb zijn handtekening gewoon maar nagedaan want weet je, hij zal sowieso alle eer naar zich toetrekken zodra het een succes wordt. Ik heb net antwoord van De Minister gekregen:
"Aangezien we streven naar het realiseren van een gemeenschappelijk doel — Nederland weer op de wereld-filmkaart zetten — ondersteun ik de plannen van het Filminstituut der Nederlanden voor 2009. Nederland zal zich onderscheiden door een nieuwe weg in te slaan en te onderzoeken in hoeverre een ruimere ondersteuning van scenarioschrijvers tot betere films leidt. Een kanttekening is echter op zijn plaats: wat betreft de vraag welke partij de credit ‘een film van’ mag claimen dient het antwoord te zijn: de belastingbetaler. All Films By: The People."