Go Short Online

Go Short zet vanaf woensdag 15 april de korte films uit het afgelaste festival online, zodat alsnog een groot deel van het originele festival te zien is. Onder de titel We Are Nature zijn vier programma’s gewijd aan de natuur  Nu de natuur vooral iets is om vanachter je raam te bekijken, biedt kunstmatige natuur uitkomst.

De geweldige korte film Nature: All Rights Reserved van Sebas Mulder laat alledaagse plekken zien waar de natuur is nagemaakt: plastic planten in huis, een video van een nephaard die je op pauze kunt zetten, een aquarium met plastic vissen. Eerder was die nepnatuur vast iets om schamper over te doen. Maar nu we alleen maar af en toe naar buiten mogen, kun je het verlangen naar een niet-bedreigende natuur veel beter begrijpen.

Nature: All Rights Reserved is een van de ruim 150 korte films die komende maand te zien zijn via Go Short Online, een on demand alternatief voor de afgelaste twaalfde editie van het kortefilmfestival. Te zien zijn onder andere de officiële competities van Go Short 2020 en de In Focus (Noorwegen) en Current Issues-programma’s (over nationalisme, activisme en kapitalisme). Ook het uitgebreide programma We Are Nature, waar ook Mulders film onderdeel van uitmaakt, is online te zien.

De kunstmatige natuur in Mulders film is vaak rustgevend of therapeutisch, zoals het grasbehang of palmenstrand in de wachtkamer bij de tandarts. De nepbomen in een overdekt winkelcentrum roepen een gevoel van geborgenheid op, ergens waar je kunt schuilen met een bekertje koffie. Natuur kan ook handig zijn als vermomming, zoals de muren van een elektriciteitshuisje die gecamoufleerd zijn met geschilderde bomen. Dierentuinen zijn natuurlijk notoire plekken vol nepnatuur, met geschilderde wildernissen in dierenverblijven die eerder de bezoekers dienen dan de dieren.

In Mulders speelse HKU-film komt het woord ‘nature’ elke keer in beeld met een copyright © erbij. We claimen de natuur alsof het van ons is, zo laat hij op een lichtvoetige en niet-bestraffende manier zien. Mulder weerstaat de verleiding om te oordelen. Het taalgebruik rondom natuur speelt al zo vaak leentjebuur bij oorlogsretoriek of religie. De natuur die ‘terugslaat’ of ‘wraak neemt’, Moeder Natuur die ons een lesje leert en ons straft voor onze zonden, of ons juist troost geeft: de laatste maand hoor je dit soort verpersoonlijking van de natuur nog vaker dan normaal. We willen graag betekenis geven aan een natuurramp, waarbij het denken in termen van strijd en het verlangen naar een hogere macht elkaar afwisselen.

Die andere naderende ramp, klimaatverandering, vormt al een tijd een steeds belangrijker onderwerp in korte films. Go Short vertoont That Which Is to Come Is Just a Promise van het Berlijns/Milaanse collectief Flatform. Op de eilandengroep Tuvalu in de Stille Oceaan filmde Flatform in één lang shot de bewoners van Funafuti wadend door het water, om plotseling in een knappe beeldbewerking het water weg te ‘toveren’. In de wetenschap dat deze archipel van negen kleine eilanden de komende dertig jaar volledig zal worden overstroomd door de oceaan, wordt de film een vorm van magisch denken.

Meer eilanden zijn te zien in het prachtige Isole di fuoco van Vittorio de Seta, in 1954 winnaar van de prijs voor beste documentaire op het filmfestival van Cannes. Hierin zien we hoe de bewoners van het eiland Vulcano boven Sicilië dagelijks moeten leven in een geïsoleerde wereld waarin de zee en vulkaan van beide kanten op hen afkomen.

Ergens anders op de wereld, op een plek verloren tussen majestueuze fjorden en besneeuwde bergtoppen, verschijnen mysterieuze objecten: een verlaten achtbaan midden in de wilde natuur, paarse lichtobjecten op bergtoppen met pijlen die nergens naar wijzen. In de film Exland van Grecu + Gleize wijzen die spookbeelden op menselijke aanwezigheid, als een soort utopische landschapskunst. Maar de film levert ook impliciet kritiek op de consumptiemaatschappij en de manier waarop we rampen in beeld brengen.

Voor wie zich schuldig voelt over zo’n beetje alles wat we de planeet aandoen, is We Got Your Back van Viktor Hertz een aanrader. In deze komische Zweedse film vraagt een vrouw op straat aan willekeurige voorbijgangers: “Hoe schuldig voel je op dit moment?” Een man die niet gelijk het antwoord paraat heeft, krijgt wat foto’s voorgelegd van allerlei wantoestanden in de wereld, zodat zijn geheugen even wordt opgefrist. Waarna ze hem – heel handig – een moderne aflaat aanbiedt. Als hij het pakket Conscience Basic aanschaft, kan hij voor een tientje per maand een deel van zijn knagende schuldgevoel afkopen. Conscience Total dekt alles. Gemoedsrust via automatische incasso, wie tekent daar niet voor.

Go Short Online | 15 april t/m 13 mei | goshort.nl