Expositie Intimate Audrey

Vuile was in de Beurs van Berlage

De tentoonstelling Intimate Audrey rondom Audrey Heburn is samengesteld door Sean Ferrer, Hepburns oudste zoon uit haar eerste huwelijk met acteur Mel Ferrer. Zoon Ferrer vertelt: “Ik wilde de vrouw achter het stijlicoon en de filmster laten zien.”

De expositie Intimate Audrey in de Beurs van Berlage is nog niet helemaal klaar wanneer de Filmkrant hem bezoekt. Er lopen werklieden rond met grote emmers grijze verf, er mist een wandje, er staat een racefiets, naast Audrey Hepburns trouwjurk en -ringen liggen een boor en een haspel op de grond. Hepburns oudste zoon Sean Ferrer, samensteller van deze expositie over zijn moeder, verheft zijn stem om boven een luidruchtige stofzuiger uit te komen.

Als je de expositie binnengaat, loop je langs de Vespa uit Roman Holiday, door een donkere tunnel langs glamourportretten van Hepburn. In een audiomontage spreekt ze je met haar gebroken stem toe. Je gaat de expositie in door letterlijk achter het filmscherm te lopen en wordt uitgenodigd om te neuzen in haar privéfoto’s. Een droom voor elke fan. Maar terwijl de expositie vordert, wordt steeds duidelijker dat er iets niet in de haak is.

Ferrer koos ervoor om geen onderschriften en jaartallen bij de foto’s te plaatsen (“Bij mij thuis staan toch ook geen naambordjes?”), en dat werkt. In plaats van lezen ga je raden. Zou dit haar moeder zijn? En is dat die oude tante? De expositie verstrijkt zo ongeveer chronologisch en vooral thematisch. De tekeningen die ze als vijftienjarige maakte, de gigantische familieportretten van haar moeder, haar vader in India, haar balletlessen, zij op de bank met een levend hertje. Onscherpe foto’s, dubbele foto’s, foto’s met onderkinnen – het is of je door een familiealbum bladert en de lijstjes op de schoorsteen bekijkt.

In familiealbums kun je weglaten wat je liever zou willen vergeten. Ferrer filterde klakkeloos eruit dat zijn opa bij de Britse fascistische partij zat. Intussen bouwt hij aan de voorstelling van zijn moeder als gewone vrouw. Ferrer: “De reden dat we ons allemaal met haar verwant voelen is dat ze bescheiden was, een girl next door. Ze was benaderbaar, in tegenstelling tot een actrice als Elizabeth Taylor.” Dat is op zijn minst een opmerkelijke uitspraak over een vrouw wier moeder barones was. Zelfs de slecht vertaalde introductietekstjes bevatten dit soort vreemde, sturende uitspraken. Bij Hepburns eerste huwelijk wordt gesproken over een ‘eenvoudige trouwjurk’, maar die trouwjurk is wel ontworpen door de Franse couturier Pierre Balmain. Alle foto’s bewijzen dat Hepburn geen normale vrouw was. En dat is helemaal niet erg. Maar dan wel haar zo presenteren, riekt naar geschiedvervalsing.

Vreemderder en vreemderder, zou Alice (uit Wonderland) zeggen. In het laatste gedeelte komt de familievete tussen Ferrer en zijn jongere halfbroer Luca Dotti impliciet aan het licht. Ferrer gunt zichzelf een eigen hoofdstuk, ‘SEAN’, met zijn wiegje en zijn kinderjasjes. De jaren dat zijn ouders samen zijn volgens de bijschriften “de gelukkigste van Audrey’s leven”. Met hem als bekroning dus, een echte liefdesbaby. Halfbroer Luca en Hepburns tweede huwelijk met psychiater Andrea Dotti schitteren in deze tentoonstelling door afwezigheid. De acteur Robert Wolders, haar partner vanaf 1979 tot haar dood, ook.

Al jaren ruziën de twee halfbroers over de erfenis. Dotti sleepte Ferrer in 2017 zelfs voor de rechter, omdat hij Ferrer ervan beschuldigde de liefdadigheidsinstelling van Hepburn financieel te gronde te richten. In 2016 bracht Dotti een boek uit, dat hetzelfde verhaal lijkt te willen vertellen als Ferrer. In Bij Audrey Hepburn thuis: herinneringen aan mijn moeders keuken presenteert Dotti recepten van en herinneringen aan zijn moeder en tweehonderdvijftig nooit gepubliceerde privéfoto’s. Díe foto’s ontbreken natuurlijk voor deze tentoonstelling. Intimate Audrey is vooral een interessante psychologische inkijk in het hoofd van een kind van een filmster, dat zijn moeder weer voor zichzelf wil hebben. Hepburn werd gekaapt door diverse Europese steden, door Hollywood en de mode, door zijn halfbroer. Nu claimt Ferrer haar terug. De expositie schreeuwt: dit is Mijn Moeder.

De Beurs van Berlage heeft vaker leuke ideeën, die uitmonden in net-niet-tentoonstellingen. De Beurs sloot straatkunstenaar Bansky op in een museale context en meende alle Rembrandtschilderijen te brengen, maar dat bleken fotokopieën te zijn. Dit is misschien wel de meest curieuze van allemaal. Wie Intimate Audrey in gaat en een volledige en kritische blik verwacht, komt van een koude kermis thuis. Maar Audrey-fans zullen smullen, want je krijgt van alles te zien dat meestal achter gesloten deuren blijft.


De tentoonstelling Intimate Audrey is tot eind januari 2020 te bezoeken in de Beurs van Berlage.