Focus: Of toch het einde der tijden?
Children of Men
Komt het einde der tijden nu wel of niet? Lab111 relativeert met het programma 1984: Dystopia Revisited de somberte in 1984 over de toekomst, maar Studio/K ziet bijna veertig jaar later met Dystopian Cinema (vier films) het einde naderen. Te zien tot eind november.
‘Soms is er maar een dunne lijn tussen werkelijkheid en dystopie’, klinkt het in de toelichting van Studio/K op Dystopian Cinema. ‘Wat zeker is, is dat het idee van een dystopie door veel schrijvers en filmmakers gebruikt wordt als waarschuwing.’ Studio/K vertoont vier van die filmwaarschuwingen.
In Seconds (John Frankenheimer, 1966) laat een in huwelijk en werk vastgelopen bankier zich met hulp van een sinister bedrijf dood verklaren om met een nieuwe identiteit een herstart in het leven te maken. Het pakt anders uit. Studio/k noemt de film, waarin Rock Hudson de vernieuwde versie van de bankier speelt, ‘een duizelingwekkende thriller die doet filosoferen over de realiteit, behoeftes en emoties’.
In Children of Men (Alfonso Cuarón, 2006) dreigt de mensheid uit te sterven omdat een virus voortplanting onmogelijk maakt. Het vooruitzicht leidt tot internationale spanningen en grote vluchtelingenstromen naar Engeland, dat onder de druk in een gewelddadige politiestaat is veranderd. Een kleine verzetsgroep vecht voor terugkeer van de weggevaagde humane samenleving. Je hoeft geen profeet te zijn om de waarschuwing op onze tijd te betrekken.
THX 1138, de debuutfilm van George Lucas uit 1971, is een scifi-angstvisioen van de maatschappij rond 2500. Burgers zijn afgestompt door drugs die de staat hen toedient, zodat zij gewillige arbeidswerktuigen zijn. Als arbeider THX 1138–mensen hebben geen naam maar een nummer–stopt met het innemen van de staatsdrugs, gaat hij de strijd aan met het totalitaire en dictatoriale regimes.
Als vierde film is Robocop te zien, de Hollywood-doorbraak van Paul Verhoeven uit 1987. In de cultklassieker wordt een met kogels doorzeefde agent in Detroit opgelapt met robotonderdelen. Met zijn brein als besturingssysteem stelt de part man, part machine, all cop orde op zaken in het criminele Detroit.
Resteert de vraag of de vier films profetisch zijn of een dystopische tunnelvisie uitdragen.