Focus: Rotterdam Arab Film Festival 2023

Rotterdam Arab Film Festival (RAFF) vertoont ook dit jaar weer een interessante filmselectie uit de MENA-regio (Midden-Oosten en Noord-Afrika). Te zien zijn dertig lange en korte films. Veel aandacht dit jaar voor vrouwen in de Arabische cinema. En voor de honderd jaar geleden overleden Sayed Darwish, de godfather van de Egyptische populaire muziek.

Het Rotterdam Arab Film Festival wil ‘een artistiek platform zijn dat een veilige sfeer creëert voor open gesprekken over kunst, mensenrechten, emancipatie en politieke vrijheid’. Dat doel is niet veranderd in de bijna kwart eeuw dat het festival bestaat, maar de Arabische filmwereld wel. Daarin zijn steeds meer vrouwen voor en achter de schermen actief. Het programma ‘Spotlight on Women in Arab Cinema’ belicht met vijf films, een debat en lezingen de veranderingen.

Illustratief is de Marokkaanse openingsfilm Queens (Yasmine Benkiran), waarin een vrouw nu eens geen slachtoffer is, maar een ontsnapte drugsdealer. De film wordt vergeleken met Thelma & Louise.

De andere vier films in het kort: Big Little Women is een filmische brief, waarmee de Egyptisch-Zwitserse regisseur Nadia Fares een eerbetoon brengt aan haar Egyptische vader. De film spiegelt de patriarchale tradities in Egypte en Zwitserland aan elkaar. Het Libanese Riverbed (Bassem Breche) snijdt een gevoelig taboeonderwerp in de Arabische wereld aan. Een getrouwde dochter staat onverwacht bij haar moeder op de stoep als ze ongewenste zwanger is. Wat te doen? Het op een ware gebeurtenis gebaseerde Jordaanse Inshallah a Boy (Amjad Al Rasheed) levert felle kritiek op de ongelijke behandeling van mannen en vrouwen. De zwager van een onlangs weduwe geworden vrouw eist de erfenis van haar man op. Volgens de familiewetten heeft hij er recht op omdat de vrouw geen zoon van haar overleden man heeft. Van een andere orde is het Algerijnse historische drama The Last Queen (Damien Ounouri & Adila Bendimerad). In 1516 bevrijdt een zeerover Algiers van de gehate Spanjaarden, maar als hij verandert in een machtswellusteling neemt een strijdbare vrouw het tegen hem op.

Daaraast maakt het festival met het programma ‘Faces and Voices of Refugees’ de wereld van vluchtelingen achter de abstracte cijfers zichtbaar. Ook wordt componist en zanger Sayed Darwisch (1892-1923) geëerd. Het DoelenEnsemble en het Marmoucha Orchestra geven met de populaire Marokkaanse popzanger Zakaria Ghafouli twee concerten (in LantarenVenster en Podium Mozaïek in Amsterdam) met moderne interpretaties van zijn stukken.

Rotterdam Arab Film Festival | 5 t/m 10 september | Pathé Schouwburgplein en LantarenVenster, Rotterdam