Focus: Oekraïense Filmdagen
The Russian Woodpecker
Misschien grote woorden voor een drie films tellend programma, maar wie zich wil verdiepen in heden en verleden van Oekraïne moet de Oekraïense Filmdagen, dat als motto De weg naar de vrijheid heeft, op 31 maart en 1 april in het Amsterdamse Tuschinski Theater bezoeken.
Het evenement word met steun van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken georganiseerd door Brand New Ukraine, een Oekraïense promotieclub. Het doel is ‘de bittere weg van de Oekraïners naar een vrij land’ laten zien. Aan de hand van de drie films zal worden gediscussieerd over de turbulente ontwikkelingen in Oekraïne, waarbij uiteraard ook het associatieverdag met de Europese Unie aan bod zal komen. De uitgenodigde filmmakers, kunstenaars en historici zullen ‘niet alleen misvattingen over het land en het verdrag ontkrachten maar vooral uitleggen waarom Oekraïne de weg naar de vrijheid heeft gekozen en waarom Nederlandse steun hiervoor zo belangrijk is’.
De Oekraïense Filmdagen gaan 31 maart van start met The Eleventh Year, een door de Russische revolutionaire filmmaker Dziga Vertov uit Russische bioscoopjournaals gemonteerde documentaire uit 1928. De film, die gemaakt werd om de zegeningen van de Russische Revolutie voor Oekraïne te tonen, richt zich op de socialistische opbouw van het land. Vertov is vooral geïnteresseerd in rokende schoorstenen en het werk in fabrieken en mijen. De filmmaker maakte The Eleventh Year een jaar voor zijn veel bekendere The Man With the Movie Camera, een lofzang op de socialistische vooruitgang in Rusland. Vertovs opvatting dat de filmmaker afwezig moet zijn in films is in The Eleventh Year al duidelijk aanwezig. De camera was voor hem objectief registrerend gereedschap, vergelijkbaar met een pen voor schrijvers. De zwijgende film wordt live begeleid.
Op 1 april staan twee films op het programma. The Russian Woodpecker (Chad Garcia, 2015), winnaar van de World Cinema Juryprijs op het Sundance Festival, volgt een kunstenaar uit Kiev, die een eigen onderzoek begint naar de oorzaken van de kernramp in Tsjernobyl. Hij komt tot een verbijsterende theorie over de ramp en ziet een parallel tussen Russische autoriteiten die toen achteloos met mensenlevens omsprongen en Poetin nu. Winter on Fire — Ukraine’s Fight for Freedom (Egeveny Afineevsky, 2015) is een activistische kroniek van de revolutionaire gebeurtenissen op het Maidanplein in Kiev. De Oscargenomineerde film toont de massale protesten en de gewelddadige reactie van het regime, maar eindigt hoopvol als begin 2014 na drie maanden van protest het regime valt. Bij de discussie over de film zijn de maker en actrice Victoria Koblenko aanwezig.