Focus: Drie keer mythologie
O Brother, Where Art Thou?
Dat de Romeinse en Griekse mythologie tot de verbeelding spreekt van filmmakers is begrijpelijk, want mythen roepen grote gevoelens en meeslepende emoties op, zaken waar films bij gedijen. Wie het wil checken, kan terecht in Filmtheater Kino in Rotterdam, dat onder de titel An odyssey into mythology drie verfilmingen van klassieke mythen vertoont.
Jean Cocteau’s Orphée (1950) wekt de mythe van Orpheus tot leven, de zanger die uit verdriet om zijn gestorven geliefde in de onderwereld afdaalt en smeekt of hij zijn geliefde weer mag meenemen naar de bovenwereld. Dat het mag is een godswonder, maar Orpheus maakt een tragische fout. De kracht van deze mythe, zoals van alle mythes, schuilt in de herkenbare menselijke tragiek. Cocteau begreep dat die van alle tijden is en verplaatste de mythe naar hedendaags Parijs, nauwkeuriger gezegd: een surrealistisch Parijs in 1949. Orpheus is een dichter die een relatie heeft met de beeldschone Eurydice, maar die door een verleidelijke prinses naar een schimmige wereld wordt gevoerd. Het leidt tot ingewikkelde liefdesverhoudingen die eindigen met de dood van Eurydice. De legendarische Amerikaanse filmcriticus Roger Ebert prees vijftien jaar geleden na herzien de film als een geweldige artistieke prestatie waarvoor in de huidige totaal vercommercialiseerde filmwereld geen ruimte meer is. Te zien op 5 en 9 december.
Pier Paolo Pasolini’s Medea (1969) is nog tragischer want daarin vermoordt een vrouw haar twee kinderen uit wraak op haar man, die om carrièreredenen een andere vrouw trouwt. Alleen al de moeite waard omdat Maria Callas Medea speelt. Te zien op 12 en 16 december.
Dat de Coen Brothers ook hun klassiekers kennen, bewezen ze met O Brother, Where Art Thou? (2000), dat geïnspireerd is op Homerus’ heldendicht Odyssee. In de in de jaren dertig spelende film ontsnappen twee gevangenen uit een ‘chain gang’, waarna een blinde profeet hen voorspelt dat ze een fortuin zullen vinden. Hij voegt er raadselachtig aan toe dat het niet het fortuin is dat ze zoeken. Aan elkaar geketend trekken ze door het platteland en ontmoeten onder meer een cycloop en sirenen. Schitterende film, ook door de fraaie soundtrack met folksongs. Te zien op 19 en 23 december.