Focus: Drie Japanse grootmeesters
Sansho the Bailliff
Japan Restored is de titel van een programma met zeven Japanse klassiekers in Eye. Een initiatief van The Japan Foundation, de instelling die de Japanse cultuur in het buitenland promoot. Te zien zijn vier films van Yasujirô Ozu, drie van Kenji Mizoguchi en één van Shôhei Imamura.
Filmcritici bakkeleien nog steeds over de vraag welke Japanse regisseur de grootste was in de jaren vijftig, de gouden periode van de Japanse cinema. Volgens velen was dat Yasujirô Ozu – de meest Japanse van de Japanse filmmakers – maar volgens de invloedrijke filmcriticus Richard Brody van The New Yorker was dat toch echt Kenji Mizoguchi. De veelgeprezen vorm van Ozu’s films wordt volgens hem ten onrechte aangezien voor ‘formalistische precisie’. Mizoguchi daarentegen is ‘één van de meest furieuze en fel kritische politieke filmmakers aller tijden, ongeacht in welk land’.
Wie zelf wil oordelen over Ozu en Mizoguchi kan van 6 t/m 23 december terecht bij Japan Restored, dat hun films in glanzende 4K restauraties vertoont. Van Ozu zijn de bekende klassiekers Tokyo Story (1953) en Early Spring (1956) te zien, maar ook twee in de vergetelheid geraakte titels: The Flavor of Green Tea Over Rice (1952), over een stel van middelbare leeftijd in huwelijkscrisis, en Floating Weeds (1959), over de leider van een theatergezelschap met een geheim dat aan de oppervlakte komt.
Van Mizoguchi, die het in zijn films opneemt voor de onderdrukte Japanse vrouw, zijn drie films te zien. The Life of Oharu (1952) draait om een vrouw in het zeventiende-eeuwse patriarchale Japan, wier leven door mannen geruïneerd wordt omdat zij in de liefde haar hart wilde volgen. In The Crucified Lovers (1954) worden een vrouw en een man van overspel beschuldigd, met gruwelijke gevolgen. In Sansho the Bailliff (1954), door critici gezien als het hoogtepunt van Mizoguchi’s oeuvre, wordt in feodaal Japan een rechtvaardige gouverneur verbannen en belandt zijn gezin daardoor in diepe ellende.
Japan Restored besluit met Shôhei Imamura’s aangrijpende meesterwerk The Ballad of Narayama (1983). Daarin beklimt in het negentiende-eeuwse Japan een oude vrouw een berg om er te sterven, omdat het schaarse voedsel nodig is voor jongere dorpelingen. Een schitterende Gouden Palm-winnaar.