Focus: Cinema Pirandello
Kaos
Luigi Pirandello (1867-1936) is het bewijs dat je ook lichtvoetig en met humor over serieuze zaken kunt schrijven. De personages in zijn toneelstukken en verhalen zitten verstrikt in zichzelf. Je zou kunnen zeggen dat ze in een identiteitscrisis verkeren, maar dan zonder de looiigheid die aan dat begrip hangt.
Ze zitten klem tussen wat ze denken en voelen en de sociale maskers waarachter ze zich verschuilen. Dat klinkt modern en dat is het ook, wat verklaart dat Pirandello nog altijd wordt gelezen, waarbij ook zijn Siciliaanse gevoel voor humor zal helpen. Geen lach-of-ik-schiet-grappen maar tragikomische absurdistische humor.
Pirandello was ook geïnteresseerd in de mogelijkheden van film. Hij bewerkte een aantal van zijn tot filmscenario’s, maar na zijn dood stortte de filmwereld zich pas echt op zijn werk. Inmiddels zijn er bijna 170 lange en korte films en zelfs series van zijn werk gemaakt. De beroemdste is Kaos (1984), een verfilming van vijf Pirandello-verhalen door de broers Paolo en Vittorio Taviani. Natlab in Eindhoven viert onder de titel Cinema Pirandello de honderdvijftigste geboortedag van de schrijver met een aantal verfilmingen van zijn werk (van 24 t/m 27 augustus). Natuurlijk is Kaos te zien, maar wat de feestvreugde nog groter maakt, is dat Giovanna Taviani, de dochter van Vittorio Taviani, naar Natlab komt. Zij speelde als vijftienjarige een rolletje in Kaos, maar tot een acteercarrière kwam het niet. Giovanna werd regisseur en van haar is Fughe e approdi (2010) te zien, een documentaire over de Eolische eilanden.
Uniek is de vertoning van Lo scaldino (De voetenwarmer). De zwijgende Pirandelloverfilming uit 1921 is een meer tragisch dan komisch liefdesdrama, waarin een voetenwarmer een toevallige rol speelt. Lo scaldino was Pirandello’s tweede ervaring met de filmwereld en anders dan de eerste was hij er zeer tevreden over. "Genina [van regisseur Augusto Genina] en het productiebedrijf hebben me gevleid met hun aandacht, mij vierduizend lire betaald en me een voetenwarmer als herinnering gegeven", schreef hij opgetogen over de samenwerking.