Focus: Arnhem Architectuur Film Festival 2023

Het Arnhem Architectuur Film Festival (AAFF) toont met vijf films onder de titel Buitengewoon verschillende perspectieven op wonen. Ook kunnen bezoekers op de Dag van de Architectuur (10 juni) bijzondere woonlocaties in Arnhem bezoeken.

Freek de Jonge merkte ooit over armoede op dat het stilvallen van je auto op je oprijlaan, omdat je vergeten bent benzine te tanken, ook geen pretje is. De problemen van het yuppiestel in de satire The Architect (Jonathan Parker) doen aan die uitspraak denken.

Om hun vrienden en kennissen te imponeren huren de twee dertigers een architect in om hun droomhuis te ontwerpen. Niet zomaar een huis, maar een avantgardistisch pronkjuweel. De hippe, narcistische architect ontpopt zich tot een goeroe. Het zelfbenoemde genie debiteert onzin als: “Rechte lijnen zijn een symptoom van het nieuwe analfabetisme.” De kijker ziet het stel in de greep raken van de griezelige egotripper, maar leedvermaak valt moeilijk te onderdrukken bij mensen die om indruk te maken op anderen zich door een rattenvanger in de luren laten leggen. Zwaar leven!

The Architect is een van de vijf films op het Arnhem Architectuur Film Festival (AAFF), waar het wordt ingeleid door Jacob Voorthuis, docent filosofie van de gebouwde omgeving. Hij gaat in op de rol van de architect en de betekenis van architectuur voor de samenleving.

Wie het wel echt zwaar hebben, zijn de mensen die geen huis meer kunnen huren, laat staan kopen, omdat wonen voor hen onbetaalbaar is geworden. De documentaire Push (Frederik Gertten) volgt Leilan Farha, rapporteur mondiale huisvestingsontwikkelingen bij de Verenigde Naties. Zij reist de wereld rond en ziet overal in steden dat wonen voor veel mensen onbetaalbaar is geworden. Daarmee wordt mensen een basisrecht ontnomen. In Farha’s woorden: “Er is een groot verschil tussen woningen als handelswaar en goud als handelswaar. Goud is geen mensenrecht, huisvesting wel.” Push wordt ingeleid door projectontwikkelaar Annet Elzenaar, die een pleidooi houdt voor ‘anders denken’ in de wereld van projectontwikkelaars.

Dat het anders kan, is te zien in De spelers van Oosterwold (Marit Geluk). De documentaire gaat over de ontwikkeling van Oosterwold, een gebied van ruim veertig vierkante kilometer aan de rand van Almere, waar bewoners met elkaar het land ontwikkelen. Er is geen bemoeienis van overheid of projectontwikkelaars. De film toont de successen maar ook de obstakels in deze unieke vorm van gebiedsontwikkeling. Hij wordt ingeleid door Marcel Daalmans, die in Arnhem meewerkte aan een soortgelijk woonconcept.

Dat nadenken over voor iedereen leefbare steden niet pas iets van deze tijd is, toont City Dreamers (Joseph Hillel). De documentaire portretteert vier baanbrekende vrouwelijke architecten die nadachten over menselijke en inclusieve steden. Phyllis Lambert, Blanche Lemco van Ginkel, Cornelia Hahn Oberlander en Denise Scott Brown doen ten onrechte niet bij iedereen een belletje rinkelen. Zo behoedde Van Ginkel met haar man de oude binnenstad van Montreal in de jaren zestig voor vernietiging toen de gemeente een snelweg door de stad wilde aanleggen. De film wordt ingeleid door Catja Edens, die promotieonderzoek doet naar de invloed van de (gebrekkige) archivering van vrouwelijke architecten in de twintigste eeuw op de architectuurcultuur.

De laatste film is Five Seasons: The Garden of Piet Oudolf (Tom Piper). De documentaire toont de ideeën van de wereldberoemde Nederlandse landschapsontwerper over tuinen en natuur in openbare ruimtes. De film portretteert Oudolf in vier seizoenen op allerlei locaties op de wereld waarop hij zijn landschapsstempel drukte, van stadsparken in New York en Chicago tot een bloeiende woestijn in Texas en bossen in Pennsylvania. Zijn visie in een notendop: “‘Tuinontwerp gaat voor mij niet alleen over planten, het gaat over emotie, sfeer, bezinning. Je probeert mensen te raken met wat je doet. Je kijkt ernaar en het gaat dieper dan wat je ziet. Het herinnert je aan iets in de genen: de natuur, of het verlangen naar de natuur.” De film wordt ingeleid door landschapsarchitect Daphne van der Wal.

Arnhem Architectuur Film Festival | 7 t/m 10 juni | Focus Filmtheater, Arnhem