Focus: Braziliaanse crisis
Ava yvy vera — A terra do povo do raio
Wie tien jaar geleden zou hebben gezegd dat Brazilië nu in een diepe economische crisis zou verkeren, zou raar zijn aangekeken. Het land was de trotse aanvoerder van de BRIC-landen (Brazilië Rusland, India en China). Dit waren de economische tijgers van de toekomst. In Brazilië, maar ook in Rusland, is daar weinig van over.
Misschien is de economische wetenschap toch veredeld koffiedik kijken. Of misschien speelt een rol dat conservatieve politieke elites in beide landen zichzelf al jaren verrijken. Naast een economische crisis verkeert Brazilië in een slopende politieke crisis. Twee jaar geleden werd president Dilma Rousseff afgezet en haar voorganger Lula da Silva zit in de gevangenis. Het Amsterdam Collective For Democracy in Brazil noemt Rousseffs afzetting een staatsgreep en Da Silva’s veroordeling het resultaat van een politiek gemotiveerd proces.
Wat dat met film te maken heeft? Het Collectief presenteert onder de titel Screening Brazil van 1 t/m 7 oktober in filmhuis Cavia Braziliaanse politiek geladen films. Door de ogen van filmmakers zien we een land, waarin democratie nooit hoog in aanzien stond, met als dieptepunt de militaire dictatuur tussen 1964 en 1984. Naast films zijn er debatten over de crisis en het verzet tegen de krachten die de Braziliaanse democratie ondermijnen. De opbrengst van de kaartjesverkoop wordt gedoneerd aan de campagne #FreeLula.
Het filmprogramma bestaat uit nieuwe en oude films. In Cinema Novo gaat het om de Braziliaanse sociale cinema uit de jaren zestig en zeventig. Short Matters bevat een verzameling recente korte films. In Queer City draait het om films die sekse-identiteit aan de orde stellen. Daarnaast staan er veel documentaires op het programma. Zoals het door een collectief gemaakte Ava yvy vera — A terra do povo do raio (Land van de bliksemmensen, 2016), over de strijd van een groep oorspronkelijke Braziliaanse inwoners voor hun land. Cambridge Squatter (Eliane Caffé, 2016) portretteert dakloze Brazilianen en vluchtelingen in een vervallen pand in São Paulo. En O desmonte do monte (Sinai Sganzerla, 2018) biedt inzicht in de perverse speculatie met onroerend goed.
Ook op het programma: de klassieke speelfilm Entranched Earth (Glauber Rocha, 1967). Daarin staat een journalist bij verkiezingen in een fictief Latijns-Amerikaans land (lees: Brazilië) voor een dilemma: zal hij een linkse populist steunen of een elitaire conservatief? De klassieker They Don’t Wear Black Tie (Leon Hirzsman, 1981) toont de ideologische kloof tussen een zoon en zijn vader, beiden handarbeiders. De vader heeft een strijdbaar verleden en organiseert een staking, waaraan de zoon, die niet in sociale vooruitgang gelooft, niet wil meedoen. De film won de juryprijs op het filmfestival van Venetië.