Focus: Held valt van voetstuk
Risk
Het is het beroepsrisico van helden: ze kunnen van hun voetstuk vallen. Even terug in de tijd. In 2006 richtte Julian Assange WikiLeaks op om geheime documenten van de overheid, inlichtingendiensten en multinationals de wereld in te slingeren. Klokkenluiders werden door WikiLeaks met open armen ontvangen. Het leidde tot verbijsterende onthullingen over de oorlog in Irak en een smeuïg inkijkje in de wereld van de diplomatie.
Assange werd een journalistieke held, die de Amerikaanse justitie graag zo snel mogelijk achter de tralies wilde hebben. Vergelijkbaar met Edward Snowden. Maar in 2010 veranderde alles in het leven van Assange door een verkrachtingsaanklacht van twee Zweedse vrouwen. De Zweedse justitie vaardigde een opsporingsbevel uit tegen Assange, die twee jaar later in Londen onderdook in de ambassade van Ecuador. Zweden trok afgelopen zomer de verkrachtingsaanklacht om procedurele redenen in (de zaak duurde te lang), maar Assange woont nog steeds in de ambassade, omdat hij bang is dat de Britten hem zullen arresteren en uitleveren aan de Verenigde Staten, waar hij vrijwel zeker in de gevangenis zal verdwijnen.
Enter documentairemaker Laura Poitras, die ruim drie jaar geleden met Citizenfour een nagelbijtend spannende docuthriller over Edward Snowden maakte. En nu is er Risk, een documentaire over Assange. Het is een andere film geworden dan Poitras zich voorstelde toen ze eraan begon. Voor Poitras was Assange een held die tijdens het maken van de film van zijn voetstuk donderde. Wie wil zien hoe hard de val is, kan in de zeventien filmtheaters terecht die de film in het kader van Movies that Matter on tour vertonen. Dat Assange nogal paranoïde is, is verklaarbaar, maar stuitend zijn zijn narcisme en megalomanie. Ook neemt hij vreemde beslissingen, zoals het kort voor de Amerikaanse verkiezingen laten uitlekken van mails van Hillary Clinton, waar Trump profijt van had. Begrijpelijk dat Trump ‘I love WikiLeaks’ schreeuwde tegen zijn aanhangers in de verkiezingscampagne. Akelig ook hoe Assange de verkrachtingsaanklacht afdoet als een ‘radicaal feministisch complot’.
Er is ergens iets grondig misgegaan met Assange.