Focus: Bolero, oorlog en Eiffeltoren

Een paar maten van Ravels Bolero zijn genoeg om iedereen die ooit Les uns et les autres van Claude Lelouch heeft gezien terug in de tijd te slingeren. Een wervelende balletopvoering op muziek van de Bolero aan de voet van de Eiffeltoren is de climax van de film. Goed nieuws: de film is na vijfendertig jaar weer in de filmtheaters te zien in een door EYE uitgebrachte gloednieuwe kopie.

Het bijna drie uur durende ambitieuze Les uns et les autres volgt vier muzikale stellen en hun kinderen tussen 1936 en het heden, dat wil zeggen 1980, het jaar dat Lelouch de film maakte. Er is een Russisch, Amerikaans, Frans en een Duits stel, dat ieder op verschillende wijze met de oorlog te maken krijgt. Lelouch volgt de belevenissen van deze mensen, van wie sommigen elkaars levenspad kruisen. Muziek is wat de personages ondanks de grote verschillen in hun levensloop verbindt. Lelouch wil ermee uitdrukken dat muziek het aardse overstijgt en eeuwigheidswaarde heeft. Dat klinkt hoogdravend en het gevaar van kitsch ligt zeker op de loer bij Les uns et les autres, maar je moet wel van steen zijn wil je uiteindelijk niet worden meegesleurd door het drama. Dat is grotendeels te danken aan de wervelende filmstijl waarin de camera zelden stilstaat. Die kruipt, sluipt, tolt en klimt en zit de personages altijd boven op de huid. Veel van die personages worden gespeeld door de toenmalige crème de la crème van de Franse acteerwereld, onder wie Geraldine Chaplin en Fanny Ardant.
Les uns et les autres was in 1981 een grote triomf voor Lelouch met wie de Franse filmkritiek het altijd moeilijk had, en heeft, want de tachtigjarige maakt nog steeds films. "Claude Lelouch — herinner deze naam, want u zult nooit meer van hem horen", schreef een criticus in 1960 in het toen invloedrijke filmtijdschrift Cahiers du Cinéma over Lelouchs speelfilmregiedebuut. Niet echt profetisch, want vijf jaar later won Lelouch met Un homme et une femme, een drama over de onmogelijke liefde van een weduwe en een weduwenaar (prachtig gespeeld door Anouk Aimée en Jean-Louis Trintignant), de Gouden Palm in Cannes en de Oscar voor beste buitenlandse film. Daarna bleef Lelouch in bizar hoog tempo doorfilmen. De teller staat inmiddels op vijfenveertig (!) speelfilms. Critici kunnen zijn rug op: "Als ik op een dag geld wil verliezen, zal ik een film voor critici maken."

lumiere.nl
filmhuis042.nl
dedomijnen.nl
uitkijk.nl
cinebergen.nl
filmhuisbussum.nl
filmhuisdekeizer.nl