Focus: Hommage aan oma’s
Shakespeare and Victor Hugo’s Intimacies
Over van alles en nog wat worden filmfestivals georganiseerd, maar een Grootmoeder Film Festival moet een primeur zijn. Goed idee, want grootmoeders zijn de stille, en soms minder stille, krachten in de samenleving en verdienen aandacht. Die krijgen ze van 22 t/m 24 april op het Noordereiland in Rotterdam in galerie/podium Tante Nino, dat vijf jaar geleden is opgericht door Nino Purtskhvanidze.
De Georgische belandde in Nederland door haar liefde voor de Rotterdamse filmmaker Pieter Jan Smit. De twee ontmoetten elkaar elf jaar geleden toen Smit de documentaire Maidan — navel van de wereld maakte over het multi-etnische en -culturele Tbilisi. Nee, we vergissen ons niet, want net als Kiev heeft ook Tbilisi een Maidanplein. Het Grootmoeder Film Festival bestaat uit zes programmablokken van twee uur. Het opent met Abschied von Oma (Sabine Jainski, 2013), een documentaire over de relatie van een kleindochter met haar 99-jarige oma, die op haar tachtigste nog op de motor stapte. Altijd baas boven baas, want Honderd werden (Karin Nungesser) gaat over een honderdjarige grootmoeder. Naast deze twee films van een uur bevat het programma veel korte films (10 à 30 minuten) uit onder meer Roemenië, Georgië en Rusland. Sommige films gaan niet alleen over hoe het is om (stok)oud te zijn, maar ook over traumatische verledens. Zoals Kirov Street #8, een documentaire over het verleden van de oma van de Georgische filmmaker Mariam Chachia. De vrouw groeide op in Georgië als kind van een Georgische moeder en een Duitse vader. Toen zij vijftien was en de Tweede Wereldoorlog uitbrak, werden op Stalins bevel alle Duitse mannen gearresteerd en velen vermoord. Hun vrouwen en kinderen werden naar Siberië of Kazachstan verbannen. Zo ook Chachia’s oma, die in de film terugblikt op dit gruwelverleden. Ook te zien is A Family Affair, Tom Fassaerts documentaire over zijn oma, die niet bepaald een stille familiekracht op de achtergrond is. Ook in de twee uur durende documentaire Shakespeare and Victor Hugo’s Intimacies (Yulene Oliazola) geen traditionele clichéoma, maar een Mexicaanse vrouw die in het verleden vriendschap sloot met een homoseksuele kunstenaar. Hitchcock sluipt de film binnen als de oma oprakelt dat in de omgeving van deze man nogal veel vermoorde vrouwen werden aangetroffen. Had hij er iets mee te maken?