Focus: Met popcorn naar Spinoza

Met een emmer popcorn naar Spinoza? Dat kan vanaf 17 september in dertien Pathébioscopen. De bioscoopketen vertoont vanaf die datum Spinoza, een vrije denker (Robin Lutz). De documentaire doet leven en werk van de Neder­landse filosoof uit de doeken en gaat in op zijn betekenis voor onze tijd.

Dat Pathé, dat bij de productie van de film betrokken was, de film vertoont, past in het streven van de bioscoopexploitant om diverse publieksgroepen aan te spreken. De tijd dat exploitanten van megabioscopen zich alleen met spektakelfilms op jongeren richtten, is voorbij. Al een aantal jaren vertoont Pathé naast live-verslagen van sportevenementen gefilmde live-uitvoeringen van opera, ballet en theater. Ook voor muziekdocumentaires en gefilmde rondleidingen van spectaculaire exposities in musea kunnen we naar Pathé. En nu dus ook voor een filosofenportret. Spinoza, een vrije denker portretteert de in 1632 in Amsterdam geboren Joodse filosoof, wiskundige en politieke denker als een scherpzinnige Verlichtingsdenker, die zijn tijd ver vooruit was. Zijn opvatting dat alle mensen gelijk zijn, zijn geloof in de rede en zijn pleidooi voor religieuze tolerantie stuitten op groot verzet. In 1656, net 24 jaar oud, werd hij om zijn ‘vreselijke ketterijen’ en ‘monsterlijke daden’ uit de Sefardische gemeenschap verstoten. Zijn familieleden mochten geen contact meer met hem hebben. Nadat Spinoza op straat was aangevallen door een man met een dolk verliet hij Amsterdam. De laatste jaren van zijn leven woonde hij in Den Haag, waar hij op 44-jarige leeftijd overleed, waarschijnlijk aan tbc. Spinoza’s invloed op de politieke filosofie kan met zijn pleidooi voor absolute vrijheid van meningsuiting en godsdienstvrijheid moeilijk worden overschat.

Jos van der Burg

pathe.nl