Prénom Carmen #3

Carmen Felix schrijft over mainstream, genre en niche en gaat heus haar mening niet onder bioscoopstoelen of lounge-banken steken.

Hollywood is verzot op het getergde Midden-­Oosten als lijdend voorwerp in haar films. Er zijn de afgelopen jaren talloze films de revue gepasseerd die over het Midden-Oosten gaan of zich er afspelen. Alleen, het gros zit vol met gênante clichés waarvan ik me afvraag of ze niet eindelijk eens even flink uitgefaseerd kunnen worden. Gewoon, uit respect voor die landen en mensen. Dat cliché van achtergestelde, stoffig woestijnstaatjes waar niet meer dan een markt, minaret en terroristenbolwerk is, kennen we nu wel.

Stel, je komt daar wel vandaan en wordt elke keer dat je een Amerikaanse film kijkt geconfronteerd met deze shit. Het begint altijd met een mooi droneshot over zanderige daken in een ondefinieerbaar oosters stadje. Wedden dat er in het beginshot al meteen een minaret in beeld komt en de oproep van de muezzin klinkt? Want zo gaat dat nou eenmaal, daar in het Midden-Oosten wordt de hele dag door uit een torentje geblèrd. Oké, we moeten verder. Is het je opgevallen dat er in dit stadje voornamelijk marktkooplui op straat lopen? Dat is volgens Hollywood namelijk de daginvulling van bijna iedereen in het Midden-Oosten: spulletjes verkopen op een markt. En wat een rumoer en drukte op die medina! Dat is bij ons in de supermarkt wel wat anders natuurlijk.

Maar wacht! Daar komt gelukkig een relatable wit persoon in luxe pak aangesneld. We hebben op dit moment nog geen idee of deze film richting Sex and the City 2 of Body of Lies gaat maar deze verdwaalde westerling heeft in elk geval peper in de reet. Ja, echt? Gaat deze film óók weer beginnen met een rommelige achtervolging op een markt? Zal er deze keer wéér een hele kar vol appels op de grond donderen? Valt er vandaag wéér iemand door een luifel van een pissige koopman heen? Zullen deze figuranten wederom worden geminimaliseerd tot chagrijnige locals die voor altijd een bijrol zullen spelen in de film over de haastig voorbij stappende westerling, op zoek naar… ja, naar wat eigenlijk?

Negen van de tien keer gaan deze films nu over op óf doodsaaie ambassade- en internationale-betrekkingenintriges óf er komt hevig geschut aan te pas en we krijgen wat woestijnscènes voorgeschoteld. Laten we beginnen met die laatste. We kunnen die ‘stoffige Jeep rijdt door nog stoffigere woestijn om vervolgens beschoten te worden door terroristen’-momenten inmiddels wel dromen. Vrees niet, die stoute terroristen worden – hoe grof hun geschut ook is – toch altijd verslagen door de antiheld die geen held wil zijn maar het toch wel is, uiteindelijk. Even verder naar die plek die tot vervelens toe altijd wordt geschetst als de enige, veilige oase in dat hele godvergeten werelddeel: de Amerikaanse ambassade. Hier wordt hard gewerkt én gefeest, zodat er toch nog iets van een fun lichtpuntje te zien is voor de kijker. Je zou tenslotte maar worden verveeld met het échte leven in die gekke, gevaarlijke landen van Ali Baba en z’n veertig terroristen/marktkoopmannen/gedweeë, voorbijgaande moslima’s zonder tekst/wapenhandelaars/uitgehongerde kindjes die met een blikje voetballen tussen de landmijnen.