Het nieuwe kijken #69

Sterfhuis de buis

Is er nog hoop voor televisie? In 2013 schreef ik een verhaal voor reclamevakblad Adformatie over de zware tijden die tv-zenders te wachten stonden door de opkomst van streaming­diensten. Dat jaar jubelde de Stichting Kijk­onder­zoek nog dat Nederlanders meer tv keken dan ooit, gemiddeld wel 3,5 uur per dag. Het was de vooravond van de inzakking van een dominant massamedium. Ik liet onder andere een studente aan het woord die net op kamers ging en geen enkele behoefte voelde een tv mee te nemen. Er tekende zich toen al een scherpe generatie­kloof af, met 65-plussers die dagelijks meer dan 4,5 uur voor de buis kleefden en jongeren die het hielden bij 1,5 uur.

In juli dit jaar keken Nederlanders nog maar 2 uur en 21 minuten per dag naar televisie-zenders. Deze duik, ruim dertig procent minder dagelijkse kijktijd in zes jaar, doet flink pijn bij alle partijen die hiervan afhankelijk zijn, van zenders, kabelmaatschappijen en productie­huizen tot mediabureaus en aanbieders van reclamezendtijd zoals de STER. De kijkminuten die nog over zijn, hebben we te danken aan onze vergrijzende bevolking, want dertien- tot negentienjarigen keken in 2018 minder dan een uur per dag televisie. Geen wonder dat we vooral commercials zien voor Kukident kleef­pasta, uitvaartverzekeringen en trapliften.

Het mooie aan zo’n crisis is dat er nieuwe dingen bedacht moeten worden om televisie relevant te houden. Al jaren roepen experts dat televisie nooit gaat verdwijnen zolang er breaking news en live sport is om naar te kijken. De laatste keer dat ik televisie keek werd ik verrast door een commercial voor ‘VoetbalTV’. Er worden camera’s opgehangen langs de velden van amateurvoetbalclubs die auto­matisch tienduizenden wedstrijden vastleggen en online beschikbaar maken. In plaats van een eredivisiewedstrijd kun je nu je neefje of nichtje zien spelen of alvast het spel analyseren van het team waar jouw ploeg een week later tegen uit moet komen. VoetbalTV mixt de bewezen kracht van sport op televisie met de behoefte aan lokaal, persoonlijk en on demand. Maar voor de krimpende kijkcijfers zal het weinig verschil maken, want het is geen zender maar een app.

Geschreven door Ebele Wybenga