Het nieuwe kijken #55

Stel je voor dat je video’s kunt maken waarin je andere mensen alles kunt laten zeggen wat je wilt. Bijvoorbeeld: een speech van een politicus voorzien van een eigen tekst vol schokkende uitspraken. Met mondbewegingen en stemgeluid die voor de internetkijker niet van echt te onderscheiden zijn. Er zou zich een nieuwe wereld openbaren van geweldige grappen, verwarring en gevaar.
Het schokkende is: dit gebeurt al. Een spectaculair voorbeeld is een video gemaakt door de site BuzzFeed en komiek Jordan Peel. De techniek wordt hierin onvrijwillig gedemonstreerd door niemand minder dan Barack Obama. “Donald Trump is a total and complete dipshit”, laat Peel Obama zeggen, om af te sluiten met “stay woke bitches.” Je ziet een split screen waarin je beide mannen synchroon ziet praten, met de voormalige president als een volmaakt geloofwaardig bewegende marionet van de komiek. Vandaag de dag heb je niet veel meer nodig dan een paar minuten video waarin iemand spreekt en een goeie stemacteur. Montagesoftware met artificial intelligence creëert overtuigende bewegingen van mond en ogen op basis van de input van de acteur. De uitvinding van deze techniek is volgens het online tijdschrift The Verge te danken aan een experimentele niche in de porno-industrie die fake celebrity porn produceert: de gezichten van beroemde acteurs, nagemaakt op basis van filmfragmenten, gemonteerd op de lichamen van porno-acteurs.
Er zijn zelfs technieken in de maak om stemgeluid na te maken. Een Canadese start­up, Lyrebird, heeft software gemaakt die blijkbaar met een paar minuten voorbeeldgeluid iemands stem kan imiteren. Als je nagaat dat je je gezicht in apps als Snapchat al realtime een virtueel masker kunt geven, een dierenhoofd bijvoorbeeld, is het een kwestie van tijd voordat werkelijk iedereen deze imitatietechnieken zal kunnen gebruiken. In het ergste geval kom je er alleen nog achter of een video echt of nep is als je de originele beelden kent. Fake news paradise komt eraan.
Ik zie één positieve kant aan deze ontwikkeling. Je kunt deze methode ook gebruiken om superrealistische historische films te maken. Ik ergerde me bijvoorbeeld in de verder prachtige film Jackie aan de acteur die John F. Kennedy moest voorstellen. Hij leek voor geen meter én had geen charisma. Dan kijk ik liever naar een artificial intelligence-variant die in ieder geval perfect op de man lijkt.

Ebele Wybenga