Focus: Tim Burton in Genk

Tim Burton is een van de fantasierijkste filmmakers. Wie dat nog eens wil vaststellen kan dat doen in het Belgische Genk tot 28 november op de expositie The World of Tim Burton.

Iedereen leeft in een bubbel, maar briljante filmmakers weten hun bubbel te verbeelden in unieke films. Tim Burton is zo’n filmmaker. Geroemd om zijn macabere, maar altijd speelse verbeelding creëert hij geweldige werelden, waarin niets onmogelijk is. Dat in elke man nog een klein jongetje schuilt is bij Burton geen afgezaagd cliché, maar de waarheid. Zijn kinderlijke verbeeldingskracht is terug te voeren op zijn jeugd, waarin hij zich een eenling voelde. Tekenen was zijn vluchtheuvel. Na een animatieopleiding werkte hij een tijdje bij Disney, dat met zijn duistere humor geen raad wist.

In 1985 maakte hij zijn speelfilmdebuut met Pee Wee’s Big Adventure, een stervehikel voor Paul Ruebens alter ego: een kind in het lichaam van een volwassene. Het was het begin van een duizelingwekkende, uiterst productieve carrière, waarin Johnny Depp de ideale acteur was voor Burtons ‘kindman’-personages. Met als eerste Edward Scissorshand (1990) speelde hij in acht films van Burton: Ed Wood (1994), Sleepy Hollow (1999), Charlie and the Chocolate Factory (2005), Corpse Bride (2005), Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street (2007), Alice in Wonderland (2010) en Dark Shadows (2012). Maar dat Burton niet afhankelijk was van Depp bewees hij met onder meer de geweldige films Mars Attacks! (1996) en Big Fish (2003).

The World of Tim Burton

Dat de inmiddels 60-jarige Burton een expositie verdient, staat buiten kijf. Dat vond ook Jenny He, een curator bij het MoMa in New York. Negen jaar geleden organiseerde zij daar een expositie over Burton, maar vier jaar geleden deed ze het nog eens grootser over met The World of Tim Burton. De expositie reisde in de jaren erna naar Parijs, Tokio, São Paulo en Praag. Tot 28 november is de tentoonstelling te bezoeken in Genk, om precies te zin in C-Mink, een oud mijnbouwcomplex. Curator He heeft het niet gezocht in een chronologische maar thematische benadering. Burtons tekeningen, gedichtjes, storyboards, stop-motionpoppetjes en maquettes zijn ondergebracht in categorieën als Rond de Wereld, Het Carnavaleske, De Onbegrepen Buitenstaanders en Ongerealiseerde Projecten. In die laatste categorie vallen onder meer 600 tekeningen die Burton in het begin van zijn carrière voor Disney maakte, maar die de filmmaatschappij uit angst om tere kinderzieltjes te beschadigen in een diepe la opborg.

Hoewel The World of Tim Burton sinds half augustus al bezocht kan worden, is Burton zelf van 28 t/m 30 september in Genk. Hij is er niet alleen voor de expositie, maar zal ook het Tim Burton Film Festival openen, een retrospectief van zijn werk in de bioscoop Euroscoop.

Jos van der Burg

The World of Tim Burton, t/m 28 november in C-Mine in Genk (c-mine.be)