ZINLOOS

Telefilms worden geacht in te spelen op actuele thema’s. Maar levert dat ook interessant drama op? Bij de thriller Zinloos niet, bij het drama Deining wel.

Het voor Nederlands televisiedrama verantwoordelijke CoBo-fonds geeft op zijn website een korte definitie van het fenomeen Telefilm: ‘Telefilms zijn oorspronkelijke, Nederlandstalige films die inspelen op actuele maatschappelijke zaken.’ De makers van de thriller Zinloos nemen die omschrijving erg serieus, en spelen zeer nadrukkelijk in op prangende kwesties. Zodoende wordt een gevalletje zinloos geweld op geforceerde wijze gekoppeld aan bouwfraude, terwijl en passant ook nog de onafhankelijkheid van dure adviesbureaus in de publieke sector in twijfel wordt getrokken.
Peter Blok stuit als overheidsadviseur op onrechtmatigheden bij een gemeente. Hij is een tevreden yup met geld, aanzien, een mooi huis en een spannende vriendin. Genoeg te verliezen dus, om een per ongeluk gepleegd misdrijf te willen toedekken. Daarop wordt hij het slachtoffer van een chantageaffaire waar Duitse krimispecialisten als Derrick en Der Alte zich graag in vast zouden bijten. Blok onderneemt een moedige poging om de morele worsteling van zijn in leugens verstrikt rakende personage zichtbaar te maken. Zijn inspanningen om de vertelling interessant te maken worden ergerlijk doorkruist door het scenario, dat het inspelen op actuele zaken belangrijker vindt dan het menselijk drama van een man in het nauw. Alsof ze een onderwerp moeten behandelen voor een actualiteitenrubriek belichten de makers zoveel mogelijk kanten van de aangesneden problematiek.
Dat gaat soms heel onbeholpen. Tijdens een stille tocht tegen zinloos geweld wordt een zogenaamd cynische politieman opgevoerd die het nut van de demonstratie in twijfel trekt door zich af te vragen wie er dan vóór zinloos geweld is. Dramatisch vervult het geen functie, maar het standpunt is behandeld. Op naar het volgende hoofdstukje in onze Telefilm-cursus ‘Misstanden in de samenleving’.

Fritz de Jong

Telefilms 2004
De ordening (Pieter Kuipers) 27 maart, NPS
Drijfzand (Kees Vlaanderen) 3 april, Humanistische Omroep
Bluebird (Mijke de Jong) 10 april, NCRV
Deining (Nicole van Kilsdonk) 17 april, RVU
Zinloos (Arno Dierickx) 24 april, VARA
Cloaca (Willem van de Sande Bakhuyzen) 1 mei, AVRO