Volcano (Rúnar Rúnarsson)

In het veelbekroonde Volcano moet de net gepensioneerde Hannes z’n leven aanpassen nadat zijn vrouw iets ernstigs overkomt.

Zou Michael Haneke Volcano hebben gezien voor hij aan zijn Gouden Palmwinnaar Amour begon? De overeenkomsten zijn namelijk frappant. Alleen is Haneke geen maker die onderwerpen bij collega’s leent en toen Volcano in 2011 voor het eerst op festivals werd vertoond, was de Oostenrijker natuurlijk al lang bezig met z’n nieuwe project. Helaas voor regisseur Rúnar Rúnarsson deed Haneke het veel beter.
Het is misschien niet eerlijk om Volcano in dat licht te beoordelen, maar de vergelijking is onvermijdelijk (Amour wordt begin november uitgebracht). Beide gaan over liefde en afscheid in de laatste fase van het leven en beide zijn coming-of-age verhalen over mannen die zich moeten aanpassen aan dramatische veranderingen. Maar waar Rúnarsson een paar opzichtige metaforen inzet om de toestand van zijn misantrope en net gepensioneerde hoofdpersoon te typeren — een vulkaan, een boot op het droge — en ook nogal schematisch vertelt, kan Haneke met veel minder af en haalt hij vervolgens toch het maximale effect uit elke scène. Tegenover het hakkelende verloop van Volcano — chagrijnige man waardeert zijn naasten niet, ongeluk echtgenoot, transformatie, ontknoping — herken je in de manier waarop bij Haneke de tijd verstrijkt de hand van de meester, want ondanks tijdsprongen voelt het verhaal van Amour soepel en natuurlijk. Hoe Haneke dat doet? Betere dialogen, beter nadenken over de ruimte waarin hij filmt, betere montage en door van heel dichtbij te kijken naar z’n formidabele acteurskoppel. Zoveel effect had Amour dat na de recente première in Cannes veel mensen verdwaasd en aangeslagen de zaal uit kwamen.
Voor de volledigheid moet gezegd dat dit debuut van de 35-jarige Rúnarsson aardig wat prijzen heeft gewonnen en dat veel mensen de film dus weten te waarderen. Het zij zo. Dat zou een reden kunnen zijn om te gaan kijken. Een andere zou een voorliefde voor getroebleerde Scandinavische mannen kunnen zijn. Maar misschien is de beste reden om te gaan dat je later in november die vergelijking met Amour kunt maken en kunt zien wat het verschil is tussen de middelmaat en de top.

Ronald Rovers