The Two Faces of January

Niet goed, geld kwijt

  • Datum 05-06-2014
  • Auteur
  • Gerelateerde Films The Two Faces of January
  • Regie
    Hossein Amini
    Te zien vanaf
    01-01-2014
    Land
    Verenigde Staten
  • Deel dit artikel

Net als Hitchcocks Strangers on a Train en de Mr. Ripley-films is deze thriller gebaseerd op een boek van Patricia Highsmith. Wie daarom handenwrijvend achterover leunt voor een spannende psychologische misdaadfilm komt bedrogen uit.

Athene, 1962. Een jonge dandy-achtige gids (hip hoedje, zonnebril, gebroken witte kleren, dito loafers) wandelt met een tros net rijpe meisjes over de Akropolis. Hij palmt ze vakkundig in met zijn verhalen over Griekse helden en goden. Theseus, die zijn vader beloofde dat hij als hij zou terugkeren van zijn omzwervingen een witte vlag zou voeren ten teken dat hij nog leefde, vergat zijn belofte. Zijn ontroostbare vader Aigeus stortte zich in zee (sindsdien de Egeïsche Zee geheten). En dat is nog maar één voorbeeld van "the cruel tricks gods play on men". De mens dient hen tot speelbal. De sfeer is gezet.
De Amerikaanse gids (Oscar Isaac) ontmoet een welvarend, eveneens Amerikaans echtpaar, type oudere rijkaard met karakter (Viggo Mortensen) en charmante trofee (Kirsten Dunst). Zelf heeft hij ook wel wat geld — hij is een con man in de dop die toeristen ongemerkt van hun drachmes verlost. Maar al snel wordt duidelijk dat Chester een échte con man is, en dat hij niet alleen zwemt in het geld, maar dat ook de hete adem der wraakzuchtige gedupeerden in zijn nek schroeit, zelfs hier in het zonovergoten Griekenland.
Met dit begin belooft het heel even een fijne film over list en bedrog te worden. Kleine schurk meets grote schurk: slaan ze de handen ineen of gaan ze de strijd aan? En dan zijn er nog prettige ingrediënten voor een giftige driehoeksverhouding. De oude Chester doet de gids Rydal aan zijn moeilijke vader denken, en Rydal lonkt vanaf moment één betoverd naar Colette (Freud herinnert ons hier met liefde aan nog zo’n beklagenswaardige Griek: Oedipus). Maar nee. Wat volgt is een film die dolgraag spannend wil zijn, maar afwisselend voorspelbaar, onwaarschijnlijk en slaapverwekkend is, en die uit zijn voegen barst van de slechte scènes, filmclichés en tenenkrommende dialogen. (Hij: "I know I screwed up. Let me make it up to you." Zij: "It’s too late." Hij: "Don’t say that." Etc.)
Na diverse filmscenario’s van Hossein Amini (The Wings of the Dove, Drive) werd het tijd voor zijn regiedebuut, heeft iemand gedacht. Amini wilde het boek al vijftien jaar verfilmen en schreef ook het scenario. Dat blijkt geen goed idee. Two Faces doet aan talloze andere, veel betere films over driehoeksverhoudingen van Amerikanen in broeierig warme landen denken, zoals Bertolucci’s The Sheltering Sky (met John Malkovich, vast niet toevallig later ook eens gecast voor de rol van Mr. Ripley) en Plein soleil (de geweldige Mr. Ripley-film uit 1960, de doorbraak van Alain Delon). De film ontbeert elke diepere laag en de driehoeksverhouding is gespeend van chemie. Viggo Mortensen, met eeuwige sigaret in de mondhoek, speelt abominabel en Kirsten Dunst is… Kirsten Dunst. Alleen Oscar Isaac (Inside Llewyn Davis) weet zijn personage Rydal overtuigend vorm te geven, maar dat is een wankel fundament voor een hele film. Niet goed, geld kwijt dus.

Janna Reinsma