The Mercy
Tussen wal en schip
Dit waargebeurde verhaal over amateurzeiler Donald Crowhurst, die in 1968 een poging doet om solo rond te wereld te zeilen, toont de waanzin achter een zogenaamde heldendaad.
Wat bezielt iemand om een schijnbaar onmogelijke missie op te pakken? James Marsh duikt in die vraag met The Mercy, een weergave van het waargebeurde verhaal van Donald Cromhurst, een Britse amateurzeiler en uitvinder die in 1968 een poging ondernam om als eerste solo rond de wereld te zeilen.
In de hybride documentaire Man on Wire (2008), nog altijd Marsh’ beste film, onderzocht de regisseur al eens eerder een waargebeurd verhaal over een man met een onstuitbare aandrang het ongelofelijke te volbrengen. Maar het grote verschil tussen zijn de hoofdpersoon van die film — koorddanser Philippe Petit, die in 1974 huppelde over een dunne lijn tussen de Twin Towers in New York — en Crowhurst is de afloop: Petit was victorieus, Crowhurst gaat ten onder.
Ja, daarmee geef ik het einde van de film weg. Maar een vijftig jaar oude gebeurtenis kun je moeilijk spoilen, en de teloorgang van Crowhurst is de sine qua non van de film. Marsh toont zich er ook terdege van bewust dat (zeker in thuisland Engeland) een groot deel van zijn publiek het lot van Crowhurst al zal kennen: The Mercy krijgt al heel vroeg een melancholische ondertoon, nog ruim voordat Crowhurst überhaupt de open zee op gaat. Ook Colin Firth speelt de optimistische ‘can-do-spirit’ van zijn personage, die zijn oudste zoon voorhoudt dat “dromen de zaadjes van handelen zijn”, in die vroege scènes als een dun laagje vernis op een diep gevoel van wanhoop.
Hoe sterk Firth zijn rol ook speelt, zijn casting is de grootste misleiding die The Mercy pleegt. De acteur is ruim twintig jaar ouder dan Crowhurst was toen hij zijn hachelijke onderneming begon. De film toont een moegestreden man van late middelbare leeftijd, die nog één keer iets groots wil ondernemen. In werkelijkheid was hij een man van 35 die zijn vrouw en vier kinderen achterliet voor een krankzinnig avontuur.
Die echtgenote, Clare (Rachel Weisz), komt er in The Mercy nogal bekaaid vanaf. Ze mag vooral proberen dezelfde valse hoop op te houden voor die vier jonge kinderen. Ondertussen doet PR-man Rodney Hallworth (David Thewlis) manmoedige pogingen om Crowhursts verhaal te verkopen als een optimistisch relaas over een underdog die er toch komt. Een verhaal dat gebaseerd is op verzinsels van Crowhurst, die een fictieve koers rond de kaap doorgeeft aan het thuisfront terwijl hij in werkelijkheid rondjes drijft op de Atlantische Oceaan in zijn lekke, zelfgebouwde trimaran, de ‘Teignmouth Electron’. Die gekte op zee biedt een intrigerend tegenwicht tegen de vele overlevers.
