THE LIBERTINE

Tussen modder en kroonluchter

  • Datum 07-12-2010
  • Auteur
  • Gerelateerde Films THE LIBERTINE
  • Regie
    Laurence Dunmore
    Te zien vanaf
    01-01-2004
    Land
    Engeland
  • Deel dit artikel

Johnny Depp als The libertine

De special make-up heeft zich uitgeleefd op Johnny Depp, die in The libertine verandert van een schrijvend wonderkind in een aan syfilis lijdend wrak. Zijn provocerende geest had wel wat meer in de film mogen rondwaren.

Liederlijkheid en vrijpostigheid lijken in kostuumfilms altijd te moeten samengaan met schaterlachende vrouwen die hun ontblote borsten laten betasten door likkebaardende mannen. Zo ook in The libertine, die wel wat meer in zijn mars heeft dan het filmen van seksuele escapades, maar toch vaak genoeg ook diep in de decolletés wil kijken. Dit gegluur wordt tot verantwoorde cinema gemaakt met behulp van gedragen taalgebruik dat de toneelmatige opzet moet onderstrepen.
Johnny Depp speelt de titelrol, de vrijdenkende graaf van Rochester, die aan het begin van de film in de camera kijkt en tegen ons zegt: ‘Ik wil niet dat je me aardig vindt.’ Een goed gevonden anachronisme, want de film speelt zich af in het Londen van 1675 toen er natuurlijk nog helemaal niet tegen camera’s kon worden gepraat. De door seks geobsedeerde Rochester wil wat leven in de brouwerij brengen en schrijft een pornografisch toneelstuk waarin zijn goede vriend, de Engelse koning Charles II, voor gek wordt gezet. Rochester vindt zelf dat hij een monument voor Charles’ heerschappij heeft opgericht, maar de koning (een bedaarde John Malkovich) kan er niet om lachen. In het gelijknamige toneelstuk uit 1994 speelde John Malkovich overigens de graaf van Rochester.

Pingponggevecht
Ook betrokken in het spel is Rochesters muze, de actrice Elizabeth, die hij onder zijn hoede neemt omdat hij in haar een groot actrice ziet. Samantha Morton speelt Elizabeth enigmatisch als altijd, maar liet ze voorheen haar trage, half starende oogopslag gepaard gaan met een raadselachtig zwijgen, nu praat ze ons de oren van het hoofd, in toneelmatige volzinnen die een pingponggevecht aangaan met de graaf van Rochester. Zijn broeierige oogopslag is nog net te pruimen, vast omdat het Johnny Depp is, die hier uiteindelijk weer een Pirates of the Caribbean-achtige rol neerzet, zeker als de film halverwege een dramatische weg inslaat die het voormalige wonderkind laat veranderen in een aan syfilis lijdend wrak. ‘In mijn gedachten ben ik iemand anders’, is de sleutelzin die hij uitspreekt en zijn transformatie kracht bijzet.
Vooral toneelliefhebbers kunnen hun hart ophalen aan The libertine, en ook filmisch is er wel het een en ander te beleven: zo wordt de camera beweeglijk ter hand genomen als tegengif voor de stroefheid die de hele film dreigt, en ook de aankleding van Nederlanders Ben van Os en Dien van Stralen balanceert mooi tussen modder en kroonluchter. Toch is The libertine te stijfjes voor een film over libertijns gedrag. Het maakt nieuwsgierig naar wat er van de film geworden was als hij onder handen was genomen door een hedendaagse graaf van Rochester.

Mariska Graveland