Testament of Youth

Vera Brittain en de Eerste Wereldoorlog

  • Datum 03-06-2015
  • Auteur
  • Gerelateerde Films Testament of Youth
  • Regie
    James Kent
    Te zien vanaf
    01-01-2015
    Land
    Groot-Brittannië
  • Deel dit artikel

Het boek Testament of Youth van Vera Brittain is een van de weinige vrouwelijke stemmen die de Eerste Wereldoorlog uit eerste hand beschrijven. Een belangrijk verhaal, dat helaas geheel tegen de geest van z’n hoofdpersonage te braaf verfilmd werd.

Vera Brittain was tijdens de Eerste Wereld­oorlog verpleegster. Na de oorlog werd ze een gevierd schrijver en pacifist, die haar oorlogservaringen optekende in Testament of Youth. In James Kents gelijknamige film speelt Alicia Vikander een levenslustige en koppige Vera, die zich niet wil conformeren aan de heersende mores van begin twintigste eeuw, en er alles aan doet om haar droom van een studie in Oxford waar te maken. Met een beetje hulp van haar broer Edward lukt het om haar vader (Dominic West) te overtuigen. Maar als de Eerste Wereldoorlog uitbreekt verkiest ze het front boven de boeken en wordt de glorende hoop op een mooie toekomst met Edwards vriend Ronald (Kit Harrington) ruw onderbroken.
Nog maar honderd jaar geleden werd piano­spel gezien als het toppunt van persoonlijke ontwikkeling van een vrouw. Trouwen, kinderen krijgen — dan konden ouders trots zijn. Hoewel Kent met tv-drama’s over Margaret Thatcher en Anne Lister al eerder films maakte over vrouwen die niet passen in de mal van hun omgeving, lijkt deze film zich wel erg te schikken naar stereotypes. Testament of Youth past volledig in het beeld dat wij hebben van opstandige vrouwen uit die tijd. Legt het daarmee de stereotypes bloot, of speelt Kent ze toch weer in de hand? Dat Vera’s vader met tranen van trots in zijn ogen verzucht dat hij het nooit erg had moeten vinden dat Vera geen zoon is, doet het tweede vermoeden.
Dit neemt niet weg dat Vera wordt neergezet als een sterke vrouw, een onverschrokken doorzetter die gedreven wordt door een honger naar kennis en inzicht. Ze is op zoek naar de waarheid, want dat is het enige wat helpt tegen de angstaanjagende dingen die ze zich kan verbeelden. Daar doet de film echter geen recht aan. De met liefde in beeld ge­brachte details en aanrakingen maken de gevoelen tussen Vera en Roland bijna tastbaar. De kostuums van de hand van Conso­lata Boyle maken het plaatje compleet. Heel mooi allemaal. Maar het werkt niet. Kent speelt op veilig: de mooie beelden maken Testament of Youth een sprookje, niet de realiteit die een oorlog is. "No more fear, let’s agree", zegt Vera. Bloederig realisme is uiteraard niet altijd noodzakelijk, maar de nalatenschap van Brittain verdient een meer onverschrokken aanpak.

Sacha Gertsik