Souvenir

Dromen van een oudere prinses

  • Datum 31-05-2017
  • Auteur
  • Gerelateerde Films Souvenir
  • Regie
    Bavo Defurne
    Te zien vanaf
    01-01-2016
    Land
    België/Luxemburg/Frankrijk
  • Deel dit artikel

Souvenir heeft de kracht en de makkes van een modern sprookje.

Souvenir begint veelbelovend. Lilianes (Isabelle Huppert) leven is eenzaam, maar overzichtelijk. Ritmisch belegt ze bakken paté met laurier en cranberries aan een lopende band in een vleesfabriek. ’s Avonds kijkt ze rokend en drinkend een gameshow die haar leven lijkt te becommentariëren. Emoties toont ze niet. ’t Kan beter, ’t kan slechter. Een volle beautycase en gestifte lippen verraden een glimp van vergane glorie. Wim Sonneveld zong het in zijn Tearoom tango: ‘Dat moet vroeger iets geweest zijn van comme ça en ga maar na.’ En zo voelt het.
Want Liliane is ook Isabelle Huppert. Net als Billy Wilder deed met Gloria Swanson in Sunset Boulevard (1950) en Joseph L. Mankiewicz met Bette Davis in All About Eve (1950) speelt de Belgische regisseur Bavo Defurne (Noordzee, Texas) in op Hupperts faam als Europese steractrice. Ze is vermomd als fabrieksarbeidster. Het duurt niet lang of ze wordt ontmaskerd als de grootheid die ze is. In tegenstelling tot Sunset Boulevard en All About Eve, waarin de oudere actrices nou eindelijk eens moeten accepteren dat ze plaats moeten maken voor de jeugd, breekt Defurne met Souvenir juist een lans voor vrouwelijke performers van boven de vijftig. Of het nu om muziek, film of dans gaat — hoeveel verhalen zijn er niet over vrouwen die in de vergetelheid raken? Souvenir is een ode aan hun vakmanschap.
Souvenir werkt ook als een modern sprookje, met een oudere prinses, bij wie het wakkerkussen te lang heeft geduurd. Ze heeft het vertrouwen in een happy end opgegeven. Liliane was ooit ‘Laura’, de zangeres die dertig jaar eerder op een haar na het Eurovisiesongfestival verloor. Ze wordt herkend door de veel jongere ‘prins’ Jean (Kévin Azaïs). "Mijn vader was fan van je", verklaart hij. Hijzelf raakt net zozeer door haar betoverd. Jean gelooft in naïeve clichés als "waar een wil is, is een weg". Het lukt hem uiteindelijk om Liliane daarvan te overtuigen. In de larger than life-wereld van Souvenir zijn jongeren geen bedreiging voor ouderen, maar verleiden hen om te durven dromen.
De film heeft tevens de makkes van een sprookje. In zijn opvattingen over ridders en dames-in-nood is hij even conventioneel. Lilianes leven wordt gedefinieerd door de mannen om haar heen. Haar verleden is bepaald door haar ex-man, haar toekomst door een nieuwe knaap. De vanzelfsprekendheid waarmee haar falen en succes hand in hand gaat met haar liefdesleven, doet haar personage tekort.
Alhoewel, het podium is van haar. Huppert heeft niet de zuiverste stem, maar wel de présence. In 8 femmes (2002, François Ozon) zong ze als de zure zus Augustine Message personnel (naar Françoise Hardy, het eerste Franse zuchtmeisje). De melodisch gesproken teksten kwamen met haar zware stem het hardste binnen. Het Amerikaanse jazzy-lounge-latin-orkest Pink Martini haalt met haar het onderste uit de kan. De wat ouderwetse en toch innemende liedjes passen haar perfect. In haar performance gaat Huppert nu een stap verder. Haar slanke heupen zet ze deels sexy, deels onhandig in en de houterige armchoreografie kleurt haar personage. Ze maken het ijl en breekbaar. Zo bewijst Huppert zich opnieuw als fenomenale actrice.

Laura van Zuylen