SILENT WEDDING

Stalin, partycrasher

  • Datum 13-01-2011
  • Auteur
  • Gerelateerde Films SILENT WEDDING
  • Regie
    Horatiu Malaele
    Te zien vanaf
    01-01-2008
    Land
    Roemenië/Luxemburg/Frankrijk
  • Deel dit artikel

Tijdens de verplichte rouw na de dood van Stalin is het vieren van een bruiloft taboe in Roemenië. De gasten laten zich niet uit het veld slaan in silent wedding.

Roemenië grenst aan de Balkan, zoals blijkt uit de bonte schildering van het met zigeunerinvloeden doortrokken dorpsleven in silent wedding (nunta muta). Ongetwijfeld zal deze lyrische en tegelijkertijd bittere vertelling over een ongewone verzetsdaad profiteren van de aandacht die de nieuwe Roemeense cinema op dit moment trekt. Maar wat de Roemeense acteur en theaterregisseur Horatiu Malaele (1952) hier in zijn tweede filmregie neerzet doet meer denken aan de absurdistische spektakels van Emir Kusturica dan aan het werk van Malaele’s jonge landgenoten.
Dat Malaele het graag in een barokke vorm giet, blijkt al uit het aanloopje dat hij neemt. Voor we beginnen aan de politiek getinte fabel, die zich afspeelt in het voorjaar van 1953, rijden we eerst een stukje mee met een hedendaagse televisieploeg die werkt aan een programma over paranormale verschijnselen. Ze maken vulgaire grappen en schamperen over Europa en de klotekapitalisten. Aangekomen op locatie vinden ze daar een vervallen nederzetting waar oude vrouwen als schimmen uit het verleden ronddwalen.

Rondborstigheid
Wat een contrast met de poëtische plaatjes die volgen wanneer het eigenlijke verhaal zich in flashback ontrolt. Dan paait Malaele de kijker met een nostalgische fantasie van boertig dorpsleven met veel gekrakeel maar ook met een eerlijk soort rondborstigheid. Een jong stel bedrijft de liefde in de vrije natuur. De onbehouwen vader van het meisje spreekt er schande van, maar een traditionele trouwpartij luidt de verzoening in. De bruiloft staat juist op het punt in volle hevigheid los te barsten wanneer Russische militairen een onaangename boodschap komen brengen. Stalin is overleden, dus alle feesten worden afgelast. Wat nu?
Tegen die tijd begint duidelijk te worden wat voor vlees we met silent wedding in de kuip hebben. Aan de ene kant is het niet moeilijk om je te laten meeslepen met de stroom van fraaie beelden en uitbundige taferelen. Een rondreizend circus, een gekke uitvinder die wil vliegen als een vogelman, een romantisch dwergenpaartje — het kan Malaele niet kleurrijk genoeg zijn.
Aan de andere kant is de film een veilige metafoor gebleven met nogal voor de hand liggende symboliek. De Russen zijn natuurlijk gevoelloze dienstkloppers en de plaatselijke collaborateur wordt als de naïeve dorpsgek neergezet. De overige dorpelingen mogen dan rare snuiters zijn, de schilderachtige onschuld van dat volksleven staat natuurlijk voor de vrijheid, de liefde en de verbeelding die hier zo wreed onderdrukt dreigen te gaan worden.
Nu moeten van de bruiloftsgasten alleen nog tragische helden worden gemaakt. Eerst besluiten ze de verboden viering in stilte voort te zetten, wat leidt tot een feestmaal met veel gesmoord gegiechel en een heel lange, knetterende scheet. Zo plat is het dan ook wel weer. Vervolgens springt iemand spontaan op en roept: "Laten we verdomme feesten! Muziek!"
Kijk eens aan, ze laten zich niet kisten!
Maar veel nuance zit er verder niet in deze historische fabel vol stevig aangezette stereotypen, simpele tegenstellingen en zigeunermuziek.

Leo Bankersen