RENT-A-FRIEND

In de satire Rent-a-friend schetst Eddy Terstall een absurde wereld waarin emoties in de uitverkoop wordt gegooid. De stripachtige personages communiceren met elkaar via een soap.

Al is kunstenaar Alfred (Marc van Uchelen) een sympathieke jongen, hij straalt in alles wat hij doet uit dat hij een geboren ‘loser’ is. Geheel kwalijk kan je het zijn ambitieuze vriendin en soapauteur Moniek (Rifka Lodeizen) ook niet nemen als ze hem inruilt voor haar patserige baas. Naast een gebrek aan ‘zeebenen’ verwijt Moniek de sullige Alfred een tekort aan commercieel inzicht, een beschuldiging die de getergde schilder niet op zich laat zitten. Hij start het vriendenimpresariaat ‘Rent-a-friend’, dat een gat in de markt blijkt aan te boren. Al snel verhuurt de kunstenaar zich als fan van het Duitse voetbalelftal, als afleidingsobject voor een continu kibbelend echtpaar ("We ruziën nooit als er vrienden op bezoek zijn") of als praatpaal voor een corporale bal die zichzelf graag de hemel inprijst.
Terstall kwam op het idee voor Rent-a-friend toen hij in kranten de seksadvertenties las die — zijns inziens — opriepen tot de (uit)verkoop van intimiteit. Hij trekt dit concept tot in het absurde door en situeert zijn verhaal in een nabije toekomst waar gevoelens geen enkele waarde meer lijken te hebben. De personages vertonen niet meer diepgang of emoties dan de gemiddelde cartoonheld. Alfred en Moniek communiceren met elkaar middels de door Moniek geschreven soapserie: wanneer Alfreds alter ego in de serie gedumpt wordt door het hare, weet de kunstenaar precies hoe laat het is en gaat zijn koffers pakken.

Trendy gesprekken
Dat filmmaker-onder-alle-omstandigheden Terstall wel raad weet met het becommentariëren van het hectische leven en de bevlogen relaties van de contemporaine dertiger, had hij met zijn vorige vijf producties al bewezen. Het belangrijkste verschil met eerdere geslaagde films als Hufters & hofdames of De boekverfilming ligt in het indrukwekkende budget van 2,2 miljoen gulden, een bedrag dat voornamelijk op is gegaan aan een groter filmformaat (cinemascope), rijkere decors en exotischer locaties. Voor het eerst filmde hij niet in de vertrouwde Jordaan, maar in nieuwbouwwijken in Almere en Rotterdam, die naar zijn mening de juiste grotestadsfeer uitstraalden voor zijn futuristische enscenering. De vakantie- en droomsequenties die werden geschoten in Mexico en Japan zien er weliswaar mooi uit, maar voegen weinig toe aan de inhoud.
Terstall ontwikkelt zich langzaam maar zeker tot een bewonderenswaardige filmmaker die, zeker met het zeer amusante Rent-a-friend, een groter publiek verdient dan hij tot nu toe heeft gekregen. Daarnaast wordt het tijd dat hij zichzelf ook eens wat serieuzer neemt — als filmmaker en vooral als scenarist. In een luxueuzer decor lijken de trendy aandoende gesprekken opeens meer gaten te vertonen dan in de Amsterdamse achtertuinen waar hij zijn eerdere films situeerde.
Het is een nobel streven om het kwantitatieve gemiddelde van één film per jaar te blijven halen, maar dat Terstall een degelijke en harde werker is weten we nu wel. Wanneer hij bij volgende producties meer aandacht besteedt aan het raamwerk van zijn vermakelijke observaties en dialogen, zou hij net iets venijniger en verrassender uit de hoek kunnen komen.

Robbert Blokland