ORA O MAI PIÙ

Tegen het decor van de G8-top in Genua volgt Ora o mai più een aantal antiglobalisten in hun strijd en in hun liefdesleven.

Mompracem. Zo heet het huis in Ora o mai più (‘Nu of nooit meer’) waar een groepje antiglobalisten woont. Het zijn Italiaanse jongeren die van plan zijn naar Genua te gaan om te demonstreren tijdens de G8. De demonstratie loopt, zoals bekend, vreselijk uit de hand. De naam Mompracem verwijst naar Sandokan, een reeks Italiaanse films uit de jaren zestig over de Tijger van Maleisië ofwel de Tijger van Mompracem. Populairder dan de films nog was de tv-serie die daarna jarenlang wereldwijd te zien was. In films en serie strijdt Sandokan voor vrijheid van zijn land en voor de liefde, met veel mascara en eyeliner, zwoele blikken en gevechten.
Natuurlijk zal de keuze voor de naam van het huis óok grappig bedoeld zijn maar de jongeren vinden hun idealen, net als in de serie Sandokan, waard om voor te vechten. Dat wil regisseur Lucio Pellegrini laten zien. Toch zijn de G8 en Mompracem uiteindelijk slechts decor in Ora o mai più. Het is een ‘coming of age’-film volgens bekend patroon en dus niet bijzonder origineel. Met David als gedreven en goede student die pas enig idealisme door zijn aderen voelt stromen wanneer hij verliefd wordt op het mooiste meisje van Mompracem.

Radicaal
Bijna kinderlijk vertelt Pellegrini dat je moet strijden voor je idealen, zelfs (of juist) als je studie — en dus je succes in je latere leven — daardoor in gevaar komt. Maar Pellegrini heeft zelf de lat niet al te hoog gelegd. Hij laat de jongeren wel discussiëren met elkaar, het oneens zijn en ruzie krijgen. Maar zonder enige motivatie vertrekt een van de bewoners op een gegeven moment uit huis. Wat zijn probleem is, wordt niet echt duidelijk. Is Mompracem niet radicaal genoeg? Dat jongeren misschien soms ongenuanceerd zijn en om onduidelijke redenen tot bepaalde besluiten komen, kan een invalshoek van een film zijn. Maar op diezelfde manier de film maken, betekent gebrek aan visie en lef.
Daardoor hinkt Ora o mai più meteen ook te veel op twee gedachten. Als het zo uitkomt, laat Pellegrini in vrij nare scènes het geweld zien dat de Italiaanse politie tegen onschuldige demonstranten gebruikt. Op dat moment lijkt de film een protestfilm. Om een andere keer weer vooral een romantisch verhaaltje te willen zijn. Deze wisseling in het verhaal maakt Ora o mai più vrij onevenwichtig. Een film waarin ook alles zomaar gebeurt, waarin de regisseur te veel afstand heeft tot zijn personages en te veel aannames van zijn publiek verlangt. Dat publiek moet dus zelf maar invullen waarom jongeren in een gekraakt pand soms ruziën en dan weer wel, dan weer niet voor de vrije liefde zijn. Je weet wel… jongeren.
Zo eist Pellegrini ook verontwaardiging van de kijker bij het nodeloze politiegeweld in Genua. Ook daar is de regisseur te gemakzuchtig. Zonder context betekent het namelijk helemaal niets en kun je moeilijk enige compassie voor de slachtoffers voelen.
Ora o mai più won al een aantal filmprijzen in Italië en was genomineerd voor de Gouden Luipaard van het Filmfestival Locarno (Zwitserland). Misschien dat de film daar werkelijk anders ervaren wordt. Maar met wat meer afstand is onbegrijpelijk wat hier nu zo bijzonder aan is.

Gerlinda Heywegen