NACHTRIT

Dana Nechushtan’s nachtrit gebruikt Amerikaanse strategieën om een oer-Hollands onderwerp te verfilmen tot prima thriller.

De afgelopen jaren is de ‘werkelijkheid’ steeds vaker een bron voor Nederlandse filmmakers. Regisseur Pieter Kuijpers is hier misschien wel als directe verantwoordelijke voor aan te wijzen: het grote succes van zijn van god los nodigde uit tot herhaling. Waar voorheen de klacht was dat teveel films op boeken gebaseerd werden, lijken scenaristen nu in wanhoop naar krantenknipsels te grijpen.
Kijkend naar de Nederlandse realiteit van de afgelopen jaren lijkt de taxioorlog niet bepaald de meest voor de hand liggende gebeurtenis om een film over te maken. De makers van nachtrit lijken zich dat ook gerealiseerd te hebben. Scenarioschrijver Franky Ribbens en regisseur Dana Nechushtan benaderen de werkelijkheid op z’n Hollywoods: een breed maatschappelijk en politiek probleem teruggebracht tot de sores van één man, ongeveer zoals lek dat deed voor de IRT-affaire.
Die man is hier taxichauffeur Dennis (Frank Lammers). Net als hij zich diep in de schulden heeft gestoken voor een eigen taxivergunning, wordt het papiertje dat zijn oudedagsvoorziening had moeten zijn door een politiek besluit waardeloos. Het limousinebedrijf dat hij samen met zijn broer Marco (Fedja van Huêt) wilde beginnen kan hij nu ook wel vergeten. In Dennis’ zoektocht naar gerechtigheid verwordt de taxioorlog tot een eenmanswraakactie.

Chevrolet Caprice Classic
De film doet, ondanks zijn puur Nederlandse onderwerp, in meer opzichten ‘Hollywoods’ aan; de oude Amerikaanse bak waarin Dennis zijn ritten maakt (een Chevrolet Caprice Classic, voor de liefhebbers) is wat dat betreft toepasselijk. De ’titelsong’ van Intwine (die overigens niet de titel van de film draagt) bijvoorbeeld, die zoals gebruikelijk bij dit soort product placement niets met de film van doen heeft. De zeurderige rocktrack lijkt door Nechushtan als verplicht nummer weggemoffeld te worden, bijvoorbeeld als achtergrondgeluid tijdens zware dialoogscènes; belspelletjes en fileberichten worden op dezelfde manier ingezet.
Veel toepasselijker is de Amsterdamse smartlap die Dennis en Marco te pas en te onpas te berde brengen, die ook op Dennis’ emotionele dieptepunt een hoofdrol speelt. De scène, waarin Dennis zijn bebloede voorruit schoon sproeit, zit op het randje van reality-tv-achtig effectbejag, maar wordt door Lammers overtuigend ingetogen neergezet.
Uiteindelijk wordt de hele film gedragen door de sterke centrale rol van Frank Lammers. Dennis is stoïcijns en toch opvliegend, een introverte branieschopper. De rest van de karakters steekt er wat bleekjes bij af. Fedja van Huêt als Dennis’ broer Marco en Peggy-Jane de Schepper als diens vrouw Elize, die ooit een verhouding met Dennis had, krijgen nog wat brokjes kleur, maar de verdere karakters — met name de twee groepen taxichauffeurs die tegenover elkaar komen te staan — blijven hangen in schetsen.
Geeft ook niet; alles draait om Lammers. En hoewel de ‘realiteit’ van de film daarmee in het gedrang komt — Dennis speelt wel een erg centrale rol in de aanwakkering van het massale geweld — werkt het allemaal, mede door de sombere beelden van Bert Pot, uitstekend als thriller.

Joost Broeren