MOTHER AND CHILD

Op het slot na weet Rodrigo García in mother and child, zijn beheerste mozaïekfilm over adoptie, de valkuilen van het genre te vermijden.

De openingsbeelden van mother and child tonen in tien shots het schrikbeeld van ouders van tienerkinderen. Scène één, twee shots: de veertienjarige Karen zoent op haar slaapkamer met haar vriendje. Ze trekt schuchter haar truitje uit. Scène twee, drie shots: Karen zit met bolle buik in een klasje met een stel andere zwangere tienermeisjes. Scène drie, vijf shots: Karens oerschreeuw tijdens de bevalling loopt over in het gehuil van haar baby; het laatste shot vangt haar lege, uitgeputte blik. Een tienerleven vermorzeld in tien shots, totaal een krappe minuut film.
En dan wordt Karen wakker, vijftiger inmiddels en gespeeld door Annette Bening. In plaats van moeder is ze nog steeds dochter: ze woont in bij en zorgt voor haar oude moeder. Haar baby, die ze weggaf ter adoptie, is opgegroeid tot de succesvolle advocate Elizabeth (Naomi Watts) — die naam koos ze zelf toen ze op haar zeventiende haar pleeggezin verliet en zelfstandig werd. Geen van beiden durft naar de ander te zoeken, en dus stoppen ze hun kop in het zand en sluiten ze zich af van de wereld. Hun verhalen staan naast elkaar in Rodrigo García’s bescheiden mozaïekvertelling mother and child, en worden doorsneden met een derde: dat van het jonge stel Lucy (Kerry Washington) en Joseph (David Ramsey), dat na jaren van vruchteloze pogingen om zwanger te worden nu de stap naar adoptie zet.

Strik
Waarom spelen Amerikaanse mozaïekfilms zich toch zo vaak in Los Angeles af? Is er iets in die stad dat noodlottige vertellingen over toevallig langs elkaar heen schurende levens oproept? Is het gemakzucht van producenten en regisseurs die graag dicht bij huis blijven? Of is het dankzij Robert Altmans the player (1992) en short cuts (1993) en het recentere crash (Paul Haggis, 2004) gewoon een genreconventie geworden — is het net zoiets als vragen waarom westerns zo vaak op de prairie gedraaid worden?
Hoe het ook zij: ook García’s bescheiden puzzelstukjesvertelling is gesitueerd in de stad der engelen, al speelt dat verder geen rol van betekenis. Of we het een mozaïekfilm noemen, is een licht twijfelgeval: van twee van de drie verhaallijnen rond het thema ‘adoptie’ die de film verweeft, is al direct duidelijk hoe ze in elkaar passen. Maar mozaïekspecialist Alejandro González Iñárritu is uitvoerend producent, en de immense toevalligheid waarmee het derde lijntje aan het slot van de film met een grote strik aan de andere twee wordt vastgeknoopt, is dan weer een typisch mozaïektruc: toeval en noodlot die de schijn van diepgang moeten geven.
En dat terwijl García die truc tot dat moment nu juist vakkundig had weten af te houden. Met zwijgzame precisie toont hij de ontrafelende levens van zijn personages, die hij vat in geduldig opgebouwde en zorgvuldig gekadreerde scènes. Uitvoerig en van alle kanten wordt de vraag onderzocht of het bloedverwantschap is die familie maakt, of de tijd die je samen besteedt.

Joost Broeren