Maudie

Amateurschilderes met artritis vindt liefde bij een norse visboer: het levensverhaal van de Canadese Maud Lewis had een draak van een biopic kunnen opleveren. Regisseur Aisling Walsh omzeilt alle valkuilen.

Sommige fysieke transformaties van acteurs zijn zo levensecht dat ze bijna pijn doen om naar te kijken. Bij het rijtje macho’s dat naam maakte met dit soort rollen — denk Robert De Niro, Daniel Day-Lewis, Christian Bale — voegt zich nu Sally Hawkins, een petite Britse kameleon die haar verbale lenigheid eerder bewees in films van Mike Leigh en Woody Allen.
In Maudie gaat Hawkins nog veel verder. Kromgebogen, met hese, schokkende stem en zwaar vervormde handen geeft ze gestalte aan de Canadese volkskunstenares Maud Lewis (1903-1970), een aan reumatoïde artritis lijdende outcast die aan het eind van haar leven een nationale beroemdheid werd. Inmiddels worden Lewis’ knusse huisje-­boompje-beestje-taferelen voor hoge bedragen geveild, maar bij leven was en bleef ze arm.
De film had een plat verhaal over zegevieren in benarde omstandigheden kunnen worden, iets van ‘mind over matter’ of ‘het invalide genie’, maar is niets van dat alles: Maudie is een klein, traag, zorgvuldig gemaakt liefdesdrama waarin alles draait om menselijke interactie. Daarmee onthoudt de film zich slim van een artistiek oordeel over Lewis’ werk, dat hier voornamelijk dient als een uitweg, een zonnestraaltje in een aanvankelijk troosteloze omgeving.
Van de verbitterde tante bij wie haar broer haar heeft achtergelaten vertrekt Maudie na het lezen van een advertentie naar het piepkleine huisje van visboer Everett Lewis (Ethan Hawke), die ‘een vrouw’ alias huishoudster zoekt. Hier ontluikt een onwaarschijnlijke, levenslange liefde; het huisje fleurt op, de seizoenen worden draaglijker, het isolement van beiden is eindelijk doorbroken.
Hawkins zal terecht veel lof oogsten voor haar rol, maar Hawke verdient een eervolle vermelding: grommend en bot tot het slot, maar zijn mokkend uitgevoerde attenties en de steeds levendiger blik in zijn ogen verraden hoe zijn genegenheid voor de kleine indringster groeit en wat hij zelf als weeskind aan trauma’s met zich meedraagt. Het samenspel tussen de twee is ongelooflijk knap.
Piepklein is hun leven: het dorp wordt niet verlaten, kennissen, fans en zelfs een cameraploeg komen aan de deur en verdwijnen weer. De buitenwereld wordt door een kijkgaatje toegelaten — alleen samen zijn ze veilig. Hoe waarheidsgetrouw deze rooskleurige versie van hun huwelijk is mag dan door biografen betwist worden, de film kiest radicaal voor geloof in de liefde en dat werkt aanstekelijk.
 
Sandra Heerma van Voss