LET ME HAVE IT ALL

Met een telefoonnummer, een beetje research, 15.000 gulden eigen geld, een super 8 Bolex en geleende Sony hi-8 camera trokken twee afgestudeerde kunstacademiestudenten in de zomer van 1992 naar Amerika, op zoek naar sporen van de legendarische Amerikaanse soulzanger Sly Stone. Het resultaat van tweeënhalve maand Amerika, Let me have it all, werd afgelopen maand vrij onverwacht gehonoreerd met de ARTE-prijs op het Young People’s European Film Festival in Hannover. Twee veelbelovende doucumentairemakers aan het woord.

Let me have it all is een project dat veel in zich had om te mislukken. De research in Nederland stokte halverwege de jaren zeventig, de periode waarin Sly Stone als gevolg van drugsproblemen in een creatieve impasse raakte. "We schreven een scenario op basis van namen uit publikaties. Vooraf hebben we veel gebeld, maar alle sporen liepen dood. Vlak voor ons vertrek werden we getipt dat een ex-drummer van Sly and the family Stone in een Brusselse studio zat. We hebben hem even kunnen spreken en noteerden zijn nummer in New York. Pas toen kreeg ik het vage vermoeden dat we misschien verder konden komen", zegt geluidsman en interviewer Walter Stokman.
De eindexamenfilm van Berkvens en zijn creatieve partner Stokman wordt gedragen door beider passie voor Stone’s muziek. "Die combinatie van onvermijdelijke zelfdestructie en zijn onvoorwaardelijke liefde voor muziek raakt me", zegt cameraman Jeroen Berkvens. "Sly’s muziek is tijdloos, en dat is een zeldzaamheid geworden", stelt Stokman. Die betrokkenheid bleek, eenmaal in Amerika, in hun voordeel te werken. "Twee jongens in een oude Chevrolet pick-up met een geleende camera op zoek naar sporen van hun held, dat vond men wel sympathiek. Tegelijk waren we als tweemanscrew erg flexibel en konden daardoor eenvoudig ingangen creëren", verklaart Berkvens.

Levende legende
Het duo spoorde onder meer de muziekdocent van Sly op, kwam in contact met een journalist die een boek over Stone had willen schrijven, filmde op het radiostation KSOL waar Stone zijn carrière begon, en haalde drie ex-bandleden — Cynthia Robinson, Rusty Allen en Greg Errico — voor de camera. Berkvens en Stokman wisten tenslotte zowel Stone’s manager als de studio in L.A. te traceren waar Sly aan het werk zou zijn. Ze hingen daar dagenlang rond in de hoop een glimp op te vangen. Maar de levende legende zelf bleef onbereikbaar. De manager wilde niet verdergaan dan de mededeling dat Sly Stone een come-back voorbereidt en dat er een volledige publiciteitsstop was afgekondigd. Het is zelfs maar de vraag of dat waar is; Stone, die in de jaren ’80 drie jaar achter tralies doorbracht wegens drugsdelicten is, concludeert Berkvens op grond van een nagekomen brief van drummer Errico, waarschijnlijk nog steeds verslaafd — en mensenschuw.
Die soms moeizame zoektocht is vrij subtiel en onbevangen in de documentaire verweven. Visueel is er het nodige te genieten. Bijvoorbeeld de twee in hoofdzaak vanuit de Chevrolet gefilmde, op super 8 gedraaide beelden bij twee songs van Stone geven blijk van ruwe schoonheid, van ongepolijst talent. "Die onbevangenheid, de drive, het enthousiasme zit in het materiaal zelf. Stone heeft prachtige muziek gemaakt, maar heeft ook veel mensen meegetrokken in zijn persoonlijke drama. Interviews werden soms hele intieme gesprekken — en dan ben ik even geen filmmaker; ik voelde me dan bijna net zo treurig als de geïnterviewde. In het vliegtuig naar Nederland heb ik dat gevoel van betrokkenheid van me afgezet. Uiteindelijk werkt de film door de manier waarop hij in elkaar is gezet; die onbevangenheid is gedirigeerd", relativeert Stokman.

Cinema 33
De bekroning in Hannover kwam voor beiden als een volslagen verrassing. Tijd om een dankwoordje voor te bereiden was er niet. Berkvens en Stokman hebben goede hoop dat ARTE zijn enthousiasme voor de film zal vertalen in uitzending. Let me have it all is inmiddels aangekocht door Kunstkanaal, maar nog niet door een landelijke omroep.
Aardige bijkomstigheid is dat met de bekroning alle leden van Cinema 33, de op de St. Joost academie in Breda opgerichte filmersclub waarvan Berkvens en Stokman deel uitmaken, nu een prijs op hun naam hebben geschreven. "Vorig jaar kreeg Mark de Cloe de Grolschprijs, dit jaar ging die naar Dick Tuinder en Stijn van Santen, en nu wij. Het is toch een bewijs dat onze liefde voor film, die naar mijn mening de motor is van Cinema 33, wordt herkend." Binnenkort wordt Cinema 33 officieel een stichting. Als de voortekenen niet bedriegen kan van de inmiddels naar Amsterdam verplaatste club in de toekomst het nodige worden verwacht. "We barsten van de ideeën, daaraan zal het niet liggen", stelt Berkvens. "Hopelijk werkt zo’n samenwerkingsverband ook richting buitenwereld. Het valt nog steeds niet mee om geld los te krijgen. En al helemaal niet om je werk uitgezonden te krijgen. Dat is op dit moment mijn grootste wens: ik wil dat veel mensen de kans krijgen om die film te zien, om er van te genieten."

René R. Kastelein