LE SILENCE DE LORNA

Dardennes laten de fantasie binnen

  • Datum 05-02-2011
  • Auteur
  • Gerelateerde Films LE SILENCE DE LORNA
  • Regie
    Jean-Pierre & Luc Dardenne
    Te zien vanaf
    01-01-2007
    Land
    België
  • Deel dit artikel

Het leven van Lorna zit op slot in le silence de lorna, de nieuwe film van de gebroeders Dardenne. Wanneer zij dat slot openbreekt, breken ook de Dardennes voorzichtig met het realisme dat hen beroemd maakte.

De titel van le silence de lorna, de nieuwe film van de gebroeders Jean-Pierre en Luc Dardenne, is op het eerste gezicht wat raadselachtig. Want al is Lorna (Arta Dobroshi) dan geen spraakwaterval, ze is zeker niet stil. Laat in de film wordt haar door het knechtje van de criminele Fabio zelfs toegebeten dat ze te veel kletst. Maar naargelang er meer van dit soort puzzelstukjes op hun plaats vallen, in deze voor de Dardennes verrassend plotgerichte film, wordt duidelijk dat de vertelling feitelijk draait om het verbreken van Lorna’s zwijgen. Een corrupte machine van handel in mensen en nationaliteiten die om haar heen draait, leunt op haar zwijgen. Zij moet stilzwijgend toekijken hoe Claudy ten onder gaat, en wanneer ze dit weigert stort het kaartenhuis in elkaar.
Lorna is een Albanese vluchteling in België. Haar leven is vergeven van sloten en sleutels. Zelfs thuis bergt ze haar spullen zorgvuldig op. Of nu ja, thuis; in het huis dat ze deelt met de junk Claudy (Jérémie Renier), die zij trouwde om de Belgische nationaliteit te verkrijgen. Claudy probeert af te kicken van zijn heroïneverslaving, maar nog dagelijks staan de dealers op de stoep. Niet vreemd dus dat Lorna elke ochtend als zij vertrekt de dingen die zij niet mee kan nemen zorgvuldig opbergt in haar nachtkastje, en ook haar slaapkamerdeur secuur afsluit. Ook Lorna zelf zit op slot, in dit huis dat geen thuis is.

Zwart piekhaar
Op het eerste gezicht lijkt le silence de lorna op één lijn te staan met het eerdere werk van de Dardennes. Eenzelfde groezelige Waalse stad als locatie. En dezelfde rauwe emoties, door intensief camerawerk en messcherpe montage — hoewel de cameravoering gepolijster is en de karakters minder dicht op de huid zit. En de film wordt bevolkt door dezelfde ploeteraars in de marge als hoofdpersonen, vaak gespeeld door dezelfde acteurs — Jérémie Renier, Olivier Gourmet en Morgan Marinne speelden eerder belangrijke rollen in hun films.
Dobroshi doet met haar tengere gestalte, zwarte piekhaar en weerbarstige dwarsheid zelfs een beetje denken aan Rosetta, uit de gelijknamige Gouden Palm-winnaar uit 1999. De Kosovaarse actrice Arta Dobroshi is vrijwel geen seconde uit beeld, en draagt de film in een fenomenale rol, beurtelings hard en kwetsbaar.
Na een wending halverwege de film slaan de broers echter nieuwe wegen in. Die dramatische gebeurtenis wordt niet in beeld gebracht, waardoor het voor de kijker net zo’n klap in het gezicht is als voor Lorna. Vanaf dat moment haalt Lorna zichzelf stukje bij beetje van het slot, maar verliest ze ook de greep op de werkelijkheid. De Dardennes vermengen vervolgens het hun zo vertrouwde realisme op virtuoze wijze met meer fantasievolle elementen. Maar feitelijk is ook dit realisme: terwijl Lorna de realiteit steeds verder uit het oog verliest, komen we steeds dichter bij haar echte emoties.

Joost Broeren