Juno

De walvis in de hoek van de kamer

  • Datum 01-02-2008
  • Auteur Ronald Rovers
  • Thema Filmkrant 296
  • Gerelateerde Films Juno
  • Regie
    Jason Reitman
    Te zien vanaf
    07-02-2008
    Land
    Verenigde Staten, 2007
  • Deel dit artikel

Jason Reitmans publieksopener van Filmfestival Rotterdam is scherp, zachtaardig, en humoristisch. Een geheide publiekslieveling.

Het bedrieglijk eenvoudige genre van de adolescentenfilm heeft een nieuw boegbeeld. Jason Reitman (Thank You for Smoking) verfilmde het eerste scenario van Diablo Cody (pseudoniem van Brook Busey-Hunt) die eerder nationale bekendheid kreeg in de VS met haar blog Pussy ranch en een boek over haar ervaringen als stripper. Schrijven over strippen was een paar jaar terug een geheide hit in de met nerds gevulde blogosfeer want eindelijk kregen ze zicht op wat er in een vrouwenbrein omging. Beetje prijsschieten dus. Maar schrijven over de zwangerschap van een zestienjarige, zoals Cody nu deed, is veel lastiger. Want daarover hebben we alles nou wel gehoord, gelezen en gezien. Maar nee. Niet dus.

De vlijmscherpe en ontzettend grappige Juno MacGuff (heel mooie rol van de twintigjarige Ellen Page) blijkt zwanger van Paulie Bleeker (Michael Cera) en omdat zestien best jong is, zoekt ze twee adoptieouders voor haar baby. We volgen de ‘oplettende walvis’ in die negen maanden tot de geboorte.

Verwondering
Naast de scherpe grappen en de personages en vooral ook de soundtrack met het fantastische ‘Anyone Else but You’ van de inmiddels alweer opgeheven New Yorkse band The Moldy Peaches, valt vooral op hoeveel respect Juno heeft voor zijn personages. Juno’s sarcasme had zo gemakkelijk tegen anderen gericht kunnen worden – haar vader de ex-militair, haar stiefmoeder die een obsessie heeft met hondjes, het protesterende meisje voor de abortuskliniek – maar dat gebeurt nergens. Alle personages hebben hun mooie en vreemde kanten – dat klinkt overbodig en belegen maar dat is het dus niet – en Juno’s sarcasme is meer een soort verwondering over de loop van de dingen. Het is niet het sarcasme van de buitengesloten adolescent zoals in Ghost World. Juno denkt dat ze weet hoe het zit, maar tegelijk is ze verbaasd over de loop der dingen. Dat is wat Juno is: een frisse, lieve, menselijke kijk op hoe de dingen gaan: relaties, een huwelijk, welke mensen je zou moeten koesteren. Een verhaal waarin volwassenen misschien niet eens zoveel anders zijn dan een zestienjarig meisje maar gewoon al wat langer in het leven rondlopen.

Het zou te veel woorden kosten om hier te vertellen hoe subtiel het scenario in elkaar zit. Want het is erg knap geschreven. Zo denk je het verhaal soms een stap voor te zijn, om te ontdekken dat het allemaal nog wijzer – in de zin van wijsheid, niet slimheid – in elkaar steekt. Schrijfster Cody is blijkbaar niet het soort schrijfster, en Page is zeker niet het soort actrice, dat een plot nodig heeft om iets te laten gebeuren. Ze kunnen bewegingen halen uit een rechte lijn, uit niets, of heel weinig in ieder geval. Dat maakt deze film zo sterk: in het begint lijkt het een genrefilm, voortgedreven door de plot, maar al snel zijn het de personages die het verhaal maken. Vanaf dan kan dat verhaal alle kanten op gaan. En zo hoort het. Helemaal goed.