It’s All About Love

Thomas Vinterberg weet hoe vergankelijk roem is. Na Festen werd hij overladen met lof, maar vorig jaar wees het filmfestival in Cannes opvolger It’s All About Love af. Het zegt veel over het festival. Elke extreme film is er welkom, maar bij een anti-cynische, naïeve film slaan de stoppen door.

Soms is er plotseling een film waarover iedereen praat. Festen was zo’n film. Uit het niets dook de digitaal gedraaide ontmaskering van een familie vier jaar geleden op in Cannes, waarna de film aan een internationale zegetocht begon. Dogma-held Thomas Vinterberg bracht maandenlang meer tijd in vliegtuigen door dan bij vrouw en kinderen. Het bezorgde hem een vreemd gevoel van onthechting. Het was alsof hij in een vacuüm leefde, merkte hij er later over op. Het was hem opgevallen dat heel veel mensen een ontheemd leven leiden. Ze reizen als moderne nomaden van hot naar haar en worden volledig opgeslokt door hun werk. Voor intieme relaties is geen plaats meer. Vinterberg ziet dit jachtige bestaan als een ziekte, die iedereen besmet: “Mensen zijn constant in beweging. Zij zijn op weg naar hun vriend of vriendin, met wie ze niet samenleven. Zij deponeren hun kinderen bij crèches. Zij bellen elkaar tussen conferenties door en verklaren hun liefde met sms-berichtjes.” Het zijn woorden van een filmmaker die zich niet schaamt voor moralisme en cultuurpessimisme.

Vinterbergs gevoelens van ontheemding dienden als inspiratiebron voor It’s All About Love. De maker nam een groot risico door alle Dogma-regels overboord te gooien. Zijn nieuwe film moest geen variant op Festen worden, maar het volstrekte tegendeel: studio-opnamen, vaste camerastandpunten, kunstmatig licht en opzichtige decors in plaats van met handcamera’s filmen op locaties. It’s All About Love moest de warme Technicolor-sfeer oproepen.

Hypnotiserend
It’s All About Love is een bewonderenswaardig ambitieuze film. Het scenario, dat Vinterberg net als Festen schreef met zijn oude filmschoolleraar Mogens Rukov, speelt zich af in 2021. De aarde is ‘kosmisch ontregeld’. Er gebeuren merkwaardige zaken. In Oeganda valt de zwaartekracht weg, zodat mensen zweven, in de Sahara valt ijs uit de lucht en in het zomerse New York sneeuwt het. Ook met de mensheid gaat het niet goed: op straat vallen mensen dood neer omdat hun hart het begeeft.

Tegen dit decor duikt de film in de liefdesperikelen van de Amerikaanse wereldkampioen kunstschaatsen Elena (Claire Danes) en de Poolse academicus John (Joaquin Phoenix). Het getrouwde stel leeft al een tijd gescheiden van elkaar. John wil met een echtscheiding definitief een punt achter de relatie zetten. Om het te regelen reist hij van Warschau naar Elena in New York, waar hij wordt meegezogen in de duistere glamourwereld rond de ijsster. Smeedt Elena’s manager een moordcomplot tegen Elena? Zijn John en Elena paranoïde?

It’s All About Love is niet volgens de regels van het scenariohandboek gemaakt. Wie een doortimmerde plot zoekt, kan thuisblijven, maar wie de film ziet als de verbeelding van een bange droom laat zich meevoeren op het lome tempo. De doemsfeer doet denken aan Kubricks Eyes Wide Shut, ook geen film met een standaard-scenario. It’s All About Love is een film om in half-bewuste staat te ondergaan. De beelden van Anthony Dod Mantle, die ook het camerawerk in Festen deed, zijn oogverblindend mooi, de muziek van Kieslowski-componist Zbigniew Preisner is hypnotiserend en Danes is perfect als de ijsster, die de greep op zichzelf kwijt is. Vinterberg verdient bewondering voor het lef om na het meedogenloze Festen een volstrekt anti-cynische, naïef-romantische liefdesfilm te maken. Dat Cannes hem keihard liet vallen? Wie maalt erom. Het draait om de liefde.