Inglourious Basterds
Banale verbasteringen
Door Inglourious Basterds vraag je je af waarom Tarantino niet op de voet van Jackie Brown is doorgegaan.
Dit stukje staat gewoon tussen de andere releases van deze maand, diep in de krant. Niet voorin, uitgelicht alsof er iets unieks staat te gebeuren deze maand. En dat is terecht. Het is immers ook niets bijzonders meer: een nieuwe Tarantino.
Als Inglourious Basterds ook maar iets zegt — en daar mag aan getwijfeld worden — dan is het dit: Quentin Tarantino is een doodnormale boerenlul geworden. Niets bijzonders. Geen aura, geen wonderkind, geen rebel, geen magie, hij is maar een simpele sensatiefilmer, ratelend als een videotheekmedewerker die te lang op dezelfde plaats heeft gezeten, ouwehoerend in het niets.
Misdienaren van de populaire cultuur hebben Tarantino lang op een schild gedragen juist om dat niets, dat fenomenale ouwehoeren van hem. Maar ze hebben gemist dat de laatste twee films van San Quentin daar helemaal niet vol mee zitten, de spitsvondigheden zijn allang weg, de scherpte is eruit; alleen de verwijzingen bleven bestaan. U weet wel: al die kleine details die alleen een fan van een bepaalde film, of een kenner met het juiste oog zou kunnen weten. Ergo: wie kan uit het hoofd citeren uit Death Proof of Kill Bill?
Inglourious Basterds sluit hier glorieus en naadloos op aan. Geen hoofdwerk. Geen denkwerk. Lekker rammen met spelfouten in de titel. Geeft niks, begrijp me niet verkeerd, Tarantino heeft een fantastische acteur ontdekt, de volslagen onbekende Duitse krimi-acteur Christoph Waltz. En die man is een genot om naar te kijken. In de openingsscène komt hij als SS-cowboy op een hoeve af lopen. Om eens even te controleren of er geen onderduikers zijn. De manier waarop hij kruipt, glijdt en manipuleert is fantastisch, net als de hele scène overigens, het laat zien wat er misschien ooit had ingezeten, een waarlijk subversieve Hitler-western. Maar Ennio Morricone horen we daarna nooit meer.
Wraakfantasie
Wat volgt is de overtreffende trap van een wraakfantasie: de verandering van de geschiedenis, in naam van de cinema! Alle moffen bijeengebracht in een bioscoop, omdat ze dachten dat ze een nieuw meesterwerk van Goebbels te zien zouden krijgen. Maar… en nou komt het, die kregen ze niet! Nee, nee, nee, de malle mannetjes onder leiding van Brad Pitt hadden een plan! Ze hadden een andere film! En die zou gaan branden! In de bioscoop! Zij zouden de deuren dicht doen! En taddaaaaa! Iedereen weg, zelfs die idiote Hitler. Hihihi.
Alsof die SS-cowboy dat ooit zou toelaten! Totaal ongeloofwaardig en belachelijk is die apotheose, een stripverhaal onwaardig. Ironisch genoeg, voor een belangrijk deel, juist door die acteerprestatie van Waltz. Als de cowboy samen met Pitt in de loge staat, heeft hij alles onder controle. Hij spreekt alle talen, hij weet het allemaal al. Waarom zou hij dan niet binnen vijf minuten het hele plan saboteren?
En die dialogen, die befaamde dialogen? Kijk naar de scène in de loge en je weet wat er veranderd is.
Verdomme, waarom is hij ook niet op de voet van Jackie Brown doorgegaan, zijn beste film, zijn enige film met gevoel in de donder? Waarom is hij zo eenzijdig en suf geworden? Of, om het maar eens met een verwijzing te eindigen: waarom lijkt Quentin Tarantino steeds minder op Paul Thomas Anderson, en steeds meer op Brian De Palma?
