In den Tag hinein

Een vervelend meisje in Berlijn, zonder duidelijk doel in het leven, houdt er twee vriendjes op na en kan niet tussen hen kiezen. Dat klinkt niet bijster interessant — en toch is In den Tag hinein een knap debuut.

Weinig films draaien volledig om een irritante, verwende, onhandelbare hoofdpersoon. Dat privilege is meestal voorbehouden aan pubers, aan wier irrationele gedrag nog iets romantisch en onherroepelijks kleeft. In In den Tag hinein, de debuutfilm van Maria Speth, is het een tweeëntwintigjarig meisje dat maar niet volwassen wil worden en zich gedraagt alsof ze alleen op de wereld is.

Het is een dappere zet van de 34-jarige Speth, die met deze film afstudeerde aan de filmacademie van Potsdam. Vanaf het begin zet ze haar hoofdpersoon Lynn op ronduit onsympathieke wijze neer. Al in een van de eerste scènes probeert het meisje het huis van haar vriend in brand te steken, nadat ze zich een beetje genegeerd voelt. Lynn woont bij de familie van haar oudere broer in huis en is het type dat nooit opruimt, pruimenpitten op de vloer spuugt, sigarettenpeuken uitdrukt op de rand van het bad en champagne steelt uit een afgesloten koelkast.

Verder rommelt ze maar een beetje aan: ze werkt in een cafetaria en als danseres in een disco, onderhoudt een koele, moeizame relatie met een jongen die traint voor de wereldkampioenschappen zwemmen, en wordt dan ook nog eens verliefd op een Japanse student. Natuurlijk kan de dolende, wispelturige Lynn niet kiezen tussen haar twee vriendjes, zodat ze beide jongens aan het lijntje houdt.

Kilte
Speth geeft geen duidelijke verklaring voor het gedrag van Lynn. Zo af en toe laat ze even zien dat het meisje ook best aardig kan zijn – ze brengt bijvoorbeeld een cadeautje mee voor haar dove nichtjes – en er zijn een paar aanwijzingen dat Lynn haar moeder mist. Verder moet de kijker het maar uitzoeken met deze overjarige puber, die zich afwisselend provocerend en verongelijkt opstelt.

Toch is In den Tag hinein geen vervelende film, al was het maar vanwege de oogstrelende cinematografie. Over ieder shot is nagedacht en cameraman Reinhold Vorschneider tovert de meest heldere en kleurrijke composities tevoorschijn. Daarnaast laat Speth, met zorgvuldig gekozen locaties, Berlijn zien zoals het zelden te zien is: een moderne, kille, vervreemdende stad zonder herkenningspunten, vol inwisselbare strakke architectuur. De regisseuse heeft overduidelijk goed gekeken naar de films van Tsai Ming-liang, en weet de grotestadskilte van diens films te evenaren.

Zeker voor een afstudeerproject is dat een indrukwekkende prestatie. Daarbij wordt er sterk geacteerd en kent de film een paar indrukwekkende scènes die nog lang blijven nawerken. De prijzen die Speth tot nu toe gewonnen heeft – onder andere een VPRO Tiger Award op het Filmfestival Rotterdam – zijn dan ook welverdiend, vooral als ze beschouwd worden als aanmoedigingsprijzen.

Bij In den Tag hinein legt de inhoud het nog af tegen de vorm, maar wanneer Maria Speth echt iets te vertellen krijgt, moet de uitkomst wel verpletterend zijn.