Het leven volgens Nino

‘Ik had een hond besteld,’ klaagt Nino wanneer hij op zijn verjaardag een konijn krijgt. Zo voelt het een beetje, deze merkwaardig warrige openingsfilm van het Cinekid Festival.

Het leven volgens Nino is het resultaat van een samenwerking tussen Simone van Dusseldorp (regie) en Urszula Antoniak (scenario). Van Dusseldorp maakte eerder de onweerstaanbare kinderfilm Kikkerdril (2009) en de Terlouw-verfilming Briefgeheim (2010). Antoniak regisseerde Nothing Personal in 2009 en Code Blue in 2011.
Nino (Rohan Timmermans) krijgt op zijn verjaardag niet alleen het verkeerde huisdier, hij verliest ook zijn moeder (Rifka Lodeizen) in een verkeersongeluk. Nino, zijn vader (Koen de Graeve) en grote broer Lucas (Arend Bouwmeester) blijven verweesd achter. Alles is opeens anders. Nino hoeft niet naar school ("Ik ben psychisch beschadigd", vertelt hij de bezorgde overbuurvrouw), vader is in de war en slikt pillen en Lucas hangt ’s nachts op straat met schimmige vrienden. En het konijn? Het konijn Benny begint, net als de andere dieren in Nino’s omgeving, opeens te praten.
"Alle dieren, groot en klein, hebben iets te zeggen." Is dat de tekst van een magisch konijn, of van een scenarioschrijfster die de kinderen in de zaal iets duidelijk probeert te maken? Anders dan bijvoorbeeld de sprekende eland in Midden in de Winternacht, is Benny nooit grappig of stout en ook nooit echt geloofwaardig als ingebeeld troostvriendje. Eerder een vervelende opvoeder: "Bij ons, als konijnen, is het belangrijk om altijd je stam bij elkaar te houden."
De intentie is duidelijk geweest een film te maken over kinderen en rouwverwerking, maar daarvoor is de film aan de ene kant te nadrukkelijk didactisch, terwijl hij aan de andere kant allerlei vreemde kanten opschiet. Neem de subplot rond Lucas. Kwaad en verdrietig over de dood van zijn moeder gaat Lucas iedere nacht op pad om… Tja, wat? De straat in vrolijke kleuren te verven? Een grap uit te halen met etalagepoppen? De groep waarmee Lucas optrekt lijkt meer op vrolijke straatartiesten uit een Luc Besson-film, dan op de probleemjongeren die ze blijkens de dramatische slotakte toch echt hadden moeten voorstellen. Vreemd is ook de sequentie waarin jeugdzorg het gezin onder toezicht plaatst. Toezicht betekent kennelijk letterlijk dat er camera’s in huis worden opgehangen. Een week lang houden vader en zoons de schijn op, waarna de sociaal-werker concludeert: "Mooi, dan was dit het wel."
Met een pratend konijn, een kleine fantast en een titel als Het leven volgens Nino kunnen de makers met veel wegkomen, maar hier ga je als kijker toch niet in mee. Vooral: er wordt je nooit een momentje gegund om het verdriet van Nino ook daadwerkelijk te voelen. De stemmingen en ideeën veranderen voortdurend. De film mist de eenvoud en de precisie van het thematisch vergelijkbare Kauwboy.
Nino heeft aan het eind van de film zijn lesje geleerd: "Vanaf nu moet ik het zeker zelf doen." Gaap. Als je het speelse Kikkerdril voor het gemak even samenvat als ‘het leven volgens Max’, dan zijn de passieve Nino en het docerende toontje een stap terug voor Van Dusseldorp.

Barend de Voogd