FIRST KILL

In crisistijd komt de ware aard van de mens boven. En de ultieme vorm van crisis is natuurlijk oorlog. Dit is ook het uitgangspunt van First kill. Hierin laat Coco Schrijber Vietnam-veteranen vertellen over de wijd verbreide fascinatie met oorlog. De unanieme conclusie van alle ondervraagden is even gruwelijk als simpel: moorden is verslavend, geeft een kick vergelijkbaar met die van seks en drugs. De onvermijdelijke tegenvraag van Schrijber — schuilt er dus een potentiële moordenaar in iedereen? — krijgt een even onvermijdelijk bevestigend antwoord.
Het blootleggen van het beestachtige in de mensenziel is geen unieke verdienste — nogal wat schrijvers en filmers gingen Schrijber hierin voor. Maar net als al die auteurs en filmers voor haar bijt Schrijber zich stuk op de veel interessantere maar onbeantwoordbare vragen naar het hoe en waarom. Een van haar belangrijkste gesprekspartners is Michael Herr, voormalig oorlogsverslaggever en scenarist van Full metal jacket en Apocalypse now. Deze intellectueel weet goed te verwoorden hoe hij reageerde op het geweld en hoe het zijn perceptie veranderde. Bovendien kan hij eloquent theoretiseren over de beweegredenen van de oorlogsgangers en de rol van de media in het aanwakkeren van de moordhonger. Maar nergens weet hij iets zinnigs te zeggen over de moorddadige essentie van de mens. Dan is de racistische botterik Billy Heflin een stuk duidelijker. Op Schrijbers vraag hoe iemand een moordenaar wordt, antwoordt hij simpelweg: "door de trekker over te halen".

Edo Dijksterhuis