Faith Connections

Het festival van 100 miljoen

  • Datum 05-06-2014
  • Auteur
  • Gerelateerde Films Faith Connections
  • Regie
    Pan Nalin
    Te zien vanaf
    01-01-2013
    Land
    India/Frankrijk
  • Deel dit artikel

‘Religie is de zucht van het onderdrukte schepsel, het hart van een harteloze wereld, en de ziel van zielloze omstandigheden. Het is de opium van het volk.’ Treffend maar volkomen onbedoeld illustreert Faith Connections die beroemde uitspraak van Marx.

Filmmaker Pan Nalin reisde in 2013 op verzoek van zijn vader naar Allahabad voor de Kumbh Mela, een twee maanden durend Hindoe-festival dat om de paar jaar één van vier heilige plaatsen in India aandoet. Met ongeveer 100 miljoen (!) pelgrims in 2013 is dit het grootste religieuze evenement ter wereld.
Het is hier goed plaatjes schieten. Van indrukwekkende mensenmassa’s, rituelen, yogi’s en met kleurige as ingesmeerde sadhoe’s (hindoeïstische asceten). Maar Faith Connections wil de kijker ook meenemen in de spirituele beleving van enkele bezoekers: een yogi die zich over een vondeling heeft ontfermd, een sadhoe op zoek naar zijn spirituele pad, een van huis weggelopen jongetje dat droomt van een toekomst als gang­sterbaas — of anders misschien als sadhoe.
Hun verhalen bewijzen voor de documentairemaker stuk voor stuk de verbindende kracht van het geloof. Je moet echter bereid zijn door de bril van zijn geloof te kijken om verbondenheid te zien in situaties waar collectieve onverschilligheid de boventoon voert. Neem zijn verslag van de beproevingen van een familie die in de mensenmassa hun peuterzoon is kwijtgeraakt. Terwijl ze al zoekend vooral desinteresse ontmoeten — het kind is maar een van de circa 135.000 vermisten — rijst gaandeweg het vermoeden dat de peuter in handen is gevallen van handelaren, die mogelijk ook nog eens onder dekking van het leger op de Kumbh Mela actief zijn. De ouders hebben hun zoektocht al opgegeven wanneer het kind plotseling ergens langs te weg uit een jeep wordt gezet. "Een wonder!" kraait de filmmaker. Of hij dat wonder toeschrijft aan de goden, de kosmos of de spirituele kracht van die honderd miljoen gelovigen verzwijgt hij; evenals de meer voor de hand liggende optie dat de kindermaffia simpelweg nerveus is geworden van de aanwezigheid van zijn eigen filmploeg.
Zo’n discrepantie tussen de beleving van de documentairemaker en de situaties die hij vastlegt, is uitzonderlijk. En dat is wat uiteindelijk nog het meest fascineert aan Faith Connections: de vurigheid waarmee deze film de ziel bejubelt in zielloze omstandigheden.

Sasja Koetsier


Filmkrant.Live verzorgt in juni een inleiding bij Faith Connections:
Cinema Oostereiland Hoorn | 12 juni 19.30 uur | door Dana Linssen
Meer info op filmkrant.nl > filmkrant.live