EYES WIDE OPEN

Gij zult niet liefhebben

  • Datum 11-11-2010
  • Auteur
  • Gerelateerde Films EYES WIDE OPEN
  • Regie
    Haim Tabakman
    Te zien vanaf
    01-01-2009
    Land
    Israël/Duitsland/Frankrijk
  • Deel dit artikel

Een liefdesrelatie tussen twee mannen wordt in een orthodox-joodse wijk in Jeruzalem niet geaccepteerd.

eyes wide open houdt lange tijd twee oerkrachten in bedwang die elkaar niet verdragen: mannenliefde en religie. De Israëlische regisseur Haim Tabakman koos voor een kalme, onsentimentele aanpak en dat maakt de film tot een bescheiden maar rake verbeelding van de ingrijpende gevolgen van een ongewild maar hevig verlangen. Dit verhaal van een vrome slager die onverwacht verliefd wordt, vliegt nergens uit de bocht doordat het de controverse niet overdrijft. Het zorgt ervoor dat het hart van de film bij de morele onrust van de hoofdpersoon komt te liggen en niet bij de maatschappelijke onrust die ontstaat.
Het is moeilijk uit te maken wat de slager Aaron in zijn hoofd heeft als hij de zwervende Ezri aanneemt om te helpen in zijn slagerij. Enerzijds heeft hij die hulp nodig na het overlijden van zijn vader maar anderzijds kent hij Ezri’s reputatie. Is dit een van de verleidingen waarmee zijn god hem op de proef stelt? Een verleiding die hij moet zien te overwinnen? Of spelen andere gedachten als hij de jongen aanneemt?

Extase
Door een paar keer de orthodoxe studiesessies van een groepje mannen te laten zien, vraagt eyes wide open hoe vreemd of juist normaal een homoseksuele relatie is in een maatschappij die de seksen strikt gescheiden houdt en waar mannen momenten van religieuze studie en religieuze extase in intieme groepen met elkaar delen. Net zoals de camaraderie en onderlinge afhankelijkheid tussen militairen in Kathryn Bigelows the hurt locker en andere oorlogsfilms soms grenst aan homo-erotische intimiteit.
Dat neemt niet weg dat de religieuze orde binnen de orthodoxe wijk danig verstoord raakt wanneer mensen doorkrijgen dat Ezri bij de slager in vaste dienst is en zelfs een kleine kamer boven de slagerij heeft betrokken. Iedereen weet dat hij op mannen valt. De ‘fatsoenspolitie’ komt Aaron meerdere keren vertellen dat zijn nieuwe assistent moet verdwijnen. Maar de slager wordt verliefd op Ezri. "Eindelijk leef ik", zegt Aaron tegen de rabbijn, "vroeger was ik dood".
Het siert eyes wide open dat de buurtbewoners met hun orthodoxe overtuigingen niet als blinde zeloten worden afgebeeld. Niet allemaal in elk geval. Toch zal iemand moeten wijken. Ook Aaron blijft worstelen met wat hem overkomt. Wat moet hij doen? Zijn geloof maakt hem tot wie hij is. Als hij voor Ezri kiest, zal hij zich los moeten maken van zijn omgeving, zal hij zijn identiteit moeten opgeven. Dat is de belangrijke onderliggende vraag die eyes wide open stelt: is hij bereid zichzelf op te geven voor de liefde? Hoe ver zou ieder van ons willen gaan voor een geliefde?
Aarons en Ezri’s overwegingen blijven in het duister. De film verklaart niets, hij laat alleen maar zien. Wat moet er ook gezegd worden? Dat diepgevoelde overtuigingen tegenover elkaar kunnen komen te staan? Dat liefde en religie kunnen verstikken en bevrijden? Voor Aarons problemen bestaat geen oplossing. Het is buigen of barsten.

Ronald Rovers